این نیروی عظیم انسانی، قلب تپنده عملیات میدانی و پشتصحنه مسابقات خواهد بود. استفاده از داوطلبان در جامهای جهانی سابقهای طولانی دارد، اما نقطهعطف آن به جامجهانی ۲۰۲۲ قطر بازمیگردد؛ جایی که فیفا از میان بیش از ۴۲۰ هزار درخواست، تنها ۲۰ هزار نفر را برای همکاری انتخاب کرد که ۳ هزار نفر از آنان از بیش از ۱۵۰ کشور جهان بودند.
این افراد در نقشهایی چون خوشامدگویی، راهنمایی تماشاگران، پشتیبانی رسانهای و فعالیتهای عملیاتی حضور یافتند. از سال ۲۰۲۰، با راهاندازی برنامه جهانی داوطلب فیفا، بیش از یکمیلیون نفر از سراسر جهان ثبتنام کردهاند که در مجموع بیش از دومیلیون ساعت خدمت داوطلبانه به رویدادهای مختلف فیفا اختصاص دادهاند.
چرا فیفا بر نیروی داوطلب تکیه میکند؟
فیفا داوطلبان را «ضربان قلب تورنمنتها» مینامد. آنها نخستین نقطه تماس هواداران با مسابقات هستند و در عین حال، انعطافپذیری و گستردگی عملیاتی را بدون هزینههای سنگین نیروی کار فراهم میکنند. هرچند این همکاری بدون پرداخت حقوق است، اما مشوقهایی مانند پوشاک رسمی، وعده غذایی، حملونقل رایگان، گواهی تقدیر و دسترسی به رویدادهای ویژه برای داوطلبان در نظر گرفته میشود.
از دیدگاه اقتصادی، استفاده از داوطلبان دو اثر اصلی شامل «کاهش هزینههای مستقیم نیروی انسانی برای برگزارکنندگان و کشور میزبان» و «افزایش کیفیت خدمات به دلیل انگیزه بالای نیروهای داوطلب و تنوع فرهنگی آنها» را دارد. بر اساس پیشبینی فیفا و نهادهای بینالمللی، جامجهانی ۲۰۲۶ میتواند بیش از ۴۰میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی جهانی اضافه کند و حدود ۸۲۴ هزار شغل تماموقت ایجاد کند. بخش قابلتوجهی از این اشتغال و گردش مالی، مستقیم یا غیرمستقیم به حضور داوطلبان و مدیریت بهتر جریان مسابقات وابسته است.
چالشها و مباحث اخلاقی
در کنار موفقیتهای اقتصادی، موضوع عدم پرداخت دستمزد به داوطلبان همواره بحثبرانگیز بوده است. منتقدان معتقدند فیفا و کشورهای میزبان که میلیاردها دلار از محل بلیتفروشی، حق پخش تلویزیونی و تبلیغات درآمد دارند، باید بخشی از این منافع را به نیروهای انسانی خود اختصاص دهند. با این حال، فیفا بر مزایای غیرمادی و فرصتهای یادگیری و شبکهسازی بینالمللی بهعنوان توجیه اصلی این مدل تاکید میکند.