گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد- مرجان شهریاری: پس از ماه‌ها توقف، فرآیند ثبت‌سفارش خودروهای سواری بار دیگر فعال شد. گمرک ایران روز گذشته در اطلاعیه‌ای رسمی اعلام کرد امکان ثبت‌سفارش خودروهای سواری نو و کارکرده در «سامانه جامع تجارت» فراهم شده و فهرست کدهای تعرفه‌ای هشت‌رقمی مشمول این ثبت‌سفارش نیز منتشر شده؛ البته این تصمیم در حالی اتخاذ شده که از ابتدای سال تاکنون روند ثبت‌سفارش عملاً متوقف بود.
با بازگشایی رسمی ثبت سفارش خودرو، واردات طیف گسترده‌ای از خودروهای سواری شامل مدل‌های بالای دو هزار سی‌سی نیز تعیین‌تکلیف شده و به نظر می‌رسد دولت پس از ماه‌ها تعلل، سیاست مشخصی برای تأمین نیاز بازار در پیش گرفته است.
به گفته کارشناسان، انتشار کدهای تعرفه‌ای شفاف برای خودروهای مجاز به واردات می‌تواند از بروز رانت و ابهام در فرآیند ثبت‌سفارش جلوگیری کند؛ اما ابلاغیه جدید گمرک در واقع به فعال‌سازی مسیر جدید واردات خودرو سواری در سال ۱۴۰۴ براساس بند (ر) تبصره (۱) قانون بودجه ۱۴۰۴ اشاره دارد و حاوی چند نکته اساسی است.
از جمله اینکه واردات خودرو سواری در سال ۱۴۰۴ فقط از طریق این مصوبه و تحت عنوان «واردات خودرو سواری از محل بند (ر) تبصره (۱) قانون بودجه ۱۴۰۴» امکان‌پذیر است.
همچنین تنها خودروهای با کد تعرفه‌های هشت‌رقمی تعیین‌شده (در متن ابلاغیه گمرک) مشمول این نوع ثبت‌سفارش است. بررسی دنیای اقتصاد نشان می دهد که تعرفه های ابلاغ شده مشمول خودروهای ۲۰۰۰ سی سی به بالا و برقی و هیبرید است.
همچنین خودرو نو و مستعمل (حداکثر ۵ سال ساخت) قابل واردات است.شرایط وارد کنندگان نیز در این ابلاغیه مورد تأکید قرار گرفته است؛ از جمله اینکه وارد کنندگان کارت بازرگانی معتبر داشته باشند و باید شناسه کالا و تأییدیه خدمات پس از فروش از وزارت صمت را نیز دریافت کنند.
همچنین ثبت سفارش خودرو هم باید به تأیید دفتر صنایع خودرو وزارت صمت، سازمان ملی استاندارد و بررسی سهمیه واردات (CBU) برسد. مهلت زمانی امکان ثبت‌سفارش از این مسیر نیز تا پایان سال ۱۴۰۴ (۲۹ اسفند) است.
در نهایت اینکه ابلاغیه مذکور تأکید دارد از این پس واردات خودرو سواری در سال ۱۴۰۴ فقط از مسیر قانونی جدید بند (ر) تبصره (۱) قانون بودجه انجام می‌شود و تمام واردکنندگان موظف به رعایت ضوابط جدید، گرفتن مجوزهای لازم و ویرایش ثبت‌سفارش‌های قبلی هستند.
با این حال اما وضعیت واردات خودرو توسط ایرانیان مقیم خارج همچنان مبهم است. یک مقام آگاه در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» تاکید کرد که بر اساس رویه فعلی، یک ایرانی مقیم خارج تنها در دو حالت می‌تواند به واردات شخصی خودرو اقدام کند نخست، داشتن کارت بازرگانی معتبر در ایران و طی کردن تمام مراحل تجاری ثبت‌سفارش؛ دوم، استفاده از خدمات یک واردکننده دارای کارت بازرگانی که فرآیند ثبت را به‌جای او انجام دهد.
همچنین روز گذشته رئیس‌کل گمرک ایران، در گفت‌وگویی از بلاتکلیفی پرونده واردات خودرو توسط ایرانیان مقیم خارج گلایه کرد و مسؤولیت این وضعیت را متوجه وزارت صمت دانست. به گفته او، «منابع ارزی این خودروها مشخص است و حتی محل تأمین ارز نیز از پیش تعیین شده، اما همچنان دستورالعمل نهایی از سوی وزارت صمت صادر نشده است.» این اظهارات نشان می‌دهد که علی‌رغم تعیین‌تکلیف بسیاری از بخش‌های واردات، خلأ تصمیم‌گیری در این حوزه خاص همچنان ادامه دارد.
