گامی به‌سوی واقعی‌سازی نرخ ارز صادراتی
تالار دوم مرکز مبادله ارز و طلا در ماه‌های اخیر به‌عنوان سازوکاری برای تسویه ارز حاصل از صادرات برخی صنایع بزرگ شکل گرفته است. عرضه ارز زنجیره فولاد در این تالار را می‌توان گامی در جهت واقعی‌تر کردن نرخ بازگشت ارز دانست؛ چرا که در این سازوکار، قیمت‌گذاری کمتر تحت کنترل مستقیم بانک مرکزی و بیشتر تابع عرضه و تقاضاست. این تصمیم از منظر سیاست صنعتی، به معنای حرکت به سمت شفافیت ارزی و بازگشت واقعی ارز صادراتی به چرخه اقتصاد است. برای تولیدکنندگان بزرگ فولاد نیز این اتفاق خبری مثبت تلقی می‌شود؛ چرا که با کاهش شکاف نرخ ارز رسمی و آزاد، درآمد ریالی بنگاه‌ها واقعی‌تر و سودآوری آنها قابل‌پیش‌بینی‌تر می‌شود. در شرایطی که فاصله نرخ‌ها یکی از چالش‌های اصلی بنگاه‌های صادرات‌محور بوده، نزدیک‌تر شدن این نرخ‌ها می‌تواند به افزایش رقابت‌پذیری و برنامه‌ریزی بهتر مالی منجر شود.
خوش‌بینی بازار و پیام روشن به سرمایه‌گذاران
واکنش ابتدایی بازار به این تصمیم، مثبت و سریع بود. سهام فولادی‌ها و معدنی‌ها با موجی از تقاضا روبه‌رو شدند و شاخص‌ها در لحظاتی رشد قابل‌توجهی را تجربه کردند. این واکنش نشان داد که بازار، این تصمیم را به‌عنوان سیگنالی از اصلاح ساختار سیاستگذاری اقتصادی و اعتماد به صنایع بزرگ تعبیر کرده است.
درست است که بخشی از این خوش‌بینی ممکن است موقتی باشد، اما برخلاف برخی سیاست‌های مقطعی گذشته، عرضه ارز در تالار دوم از جنس تصمیماتی است که در صورت ثبات و استمرار، می‌تواند مسیر پایداری برای رشد سودآوری صنایع ایجاد کند. حتی اگر نرخ خوراک یا هزینه‌های انرژی در مراحل بعدی تعدیل شود، شفاف‌تر شدن سازوکار ارزی خود عاملی برای کاهش ریسک و بهبود تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران خواهد بود.
اثرات فراتر از فولاد
سیاست جدید دولت در حوزه فولاد می‌تواند به‌سرعت به الگویی برای سایر صنایع صادرات‌محور از جمله پتروشیمی، مس و سیمان تبدیل شود. افزایش شفافیت و واقعی‌سازی نرخ ارز صادراتی، به معنی بازگشت بخشی از مزیت رقابتی صنایع ایرانی در بازارهای جهانی است. این سیاست همچنین می‌تواند شکاف میان نرخ‌های مختلف ارزی را کاهش دهد و از ایجاد رانت‌های غیرمولد جلوگیری کند؛ موضوعی که طی سال‌های اخیر یکی از عوامل اصلی بی‌اعتمادی به بازارها بود.
در واقع، اگر این رویکرد ادامه یابد، بورس تهران می‌تواند دوباره جایگاه خود را به‌عنوان آینه سیاست‌های اقتصادی و نه قربانی آنها بازیابد. از این زاویه، عرضه ارز زنجیره فولاد نه‌تنها یک اتفاق بخشی، بلکه اقدامی ملی برای بازسازی نظم ارزی و مالی کشور است.
مسیر بازار سهام در هفته‌های آینده
شاخص کل بورس در محدوده سه‌میلیون و ۲۱۷هزار واحدی در حال استراحت است و داده‌های معاملات روز گذشته نشان داد بازار توانسته از فضای منفی نیمه اول روز عبور کند و به سمت سبزپوشی میل کند. این تغییر لحن در معاملات، بیانگر ظرفیت قابل‌توجه بورس برای ادامه رشد است؛ به‌ویژه در شرایطی که بخش مهمی از نقدینگی در حال بازگشت به نمادهای بنیادی و صادرات‌محور است.
تجربه نیز نشان داده هرگاه سیاست‌های ارزی و تجاری به نفع صنایع بزرگ تنظیم می‌شود، بازار سهام در کوتاه‌مدت و میان‌مدت واکنش مثبتی نشان می‌دهد. اگر دولت بتواند سازوکار عرضه ارز در تالار دوم را بدون مداخله‌های مقطعی و با تضمین شفافیت پیش ببرد، این سیاست می‌تواند زمینه‌ساز دور جدیدی از رشد صنایع پایه و افزایش عمق بازار سرمایه باشد.
در مجموع، عرضه ارز زنجیره فولاد در تالار دوم را باید گامی در جهت اصلاح و پویایی ساختار ارزی کشور دانست. سیاستی که اگر با ثبات تصمیم‌گیری و هماهنگی مالی همراه شود، می‌تواند منافع قابل‌توجهی برای صنایع بزرگ و بازار سرمایه ایجاد کند. این تصمیم به معنای واقعی، پلی میان سیاستگذاری اقتصادی و منطق بازار است پلی که می‌تواند مسیر تازه‌ای برای رشد غیرتورمی و جذب سرمایه در بورس تهران باز کند.
بورس امروز در برابر سیاستی قرار گرفته که برخلاف بسیاری از تصمیمات گذشته، پتانسیل آن را دارد که فرصتی واقعی برای احیای اعتماد و رشد پایدار سرمایه‌گذاری باشد؛ فرصتی که اگر با تدبیر همراه شود، مرز میان «فرصت و چالش» را به نفع بازار سهام جابه‌جا خواهد کرد.
