علت اصلی ریزش بازار سرمایه؛ از عدم هماهنگی، تعارض منافع و بی‌انضباطی حکمرانی

لیلا پایدار- حسن حسن‌خانی، کارشناس مسائل اقتصادی، در گفت‌وگو با خبرنگار اعتماد آنلاین در خصوص ریزش بورس در روزهای اخیر گفت: معمولاً وضعیت بازار بورس با توجه به حساسیت و تأثیرپذیری بالای آن از فضای اقتصادی، برآیندی از شرایط اقتصاد کلان کشور است. نه تنها در شرایط امروز، بلکه گاهی به خاطر یک نامه درباره نرخ خوراک پتروشیمی نیز شاخص بورس ریزش شدیدی پیدا می کند (اشاره به تجربه اردیبهشت 1402). 

وی ادامه داد: شاید بتوان علت اصلی ریزش این روزهای بازار سرمایه را فارغ از چالش های مرتبط با جنگ، باید در عدم هماهنگی، تعارض منافع و بی انضباطی رفتار اجزای حکمرانی (اعم از دولت، شرکتهای دولتی، شبه دولتی و بخش خصوصی انحصارگر) دانست. 

به گفته حسنخانی، مهمترین راه بازگشت ثبات به بازار سرمایه، در وهله اول، ایجاد یک اتاق فرمان واحد برای تصمیمات اقتصادی اعم از تصمیمات مالی، پولی، ارزی و تجاری است. سیاستهای مصوب در این چهار حوزه باید مانند یک سمفونی به صورت هماهنگ تصویب، اجرا و نظارت شوند. 

وی ادامه داد: تزریق پول از منابع عمومی، حتی اگر در کوتاه مدت اثر بسیار موقتی در بهبود شاخص داشته باشد، اولاً در همان کوتاه مدت پالس ضعف و بی برنامگی است و ثانیاً در بلندمدت سبب تضییع منابع عمومی، فشار بر بودجه و سلب کننده اعتماد عمومی می شود. 

وی در پایان گفت: ضمن اینکه در همان کوتاه مدت، با توجه به عدم تقارن شدید اطلاعات، بخش کوچک صاحب اطلاعات به قیمت زیان بخش عمده سهامداران بی اطلاع، سود کسب خواهند کرد و این خود نیز موجب تشدید بی اعتمادی عمومی به بازار خواهد شد.

بازار بورس روز سه‌شنبه با عقبگرد شاخص‌ها و خروج پول حقیقی نشان داد که خوش‌بینی کوتاه‌مدت دوام نیاورده است. با توجه به متغیرهای کلان اقتصادی و ابهام دیپلماسی، برای معاملات بورس در روز چهارشنبه نیز ادامه فضای منفی و متعادل پیش‌بینی می‌شود. چرا که سیگنالی مبنی بر تغییر فضای سیاسی و اقتصادی صادر نشده است.