داریم در مورد فضایی حرف می‌زنیم که در آن، انگار اصل بر هر چه بیشتر و زودتر دیده شدن است؛ اینکه هر محتوایی به دست تو رسید، فورا بدون کمترین زحمت برای راستی‌آزمایی و در نظر گرفتن انصاف و عقلانیت، آن را بالا ببری و بازدید و لایک و کامنت بگیری؛ چیزهایی که در نهایت منجر به رشد صفحه، جذب آگهی و کسب درآمد بیشتر و بالاتر خواهد شد. در این میانه، گاهی آبرو و اعتبار یک سری آدم بی‌گناه هم حراج می‌شود که ظاهرا ایرادی ندارد. در آخرین نمونه، سردار آزمون قربانی این اتمسفر رعب‌آور شد.
داستان چه بود؟
ماجرا این است که از غروب یکشنبه، ویدئوی کوتاهی در تیراژ بسیار بالا در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد با این تیتر: «سردار آزمون: من ایرانی نیستم.» شرح ارائه شده برای این ویدئو آن بود که بعد از قهرمانی شباب‌الاهلی در لیگ امارات از آزمون به عنوان بازیکن ایرانی این تیم سوال شده و او جواب داده: «من ایرانی نیستم، ترکمن هستم.»
در نتیجه این ویدئو ظرف مدتی بسیار کوتاه میلیون‌ها بار دیده شد و صدها هزار کامنت تند و منفی گرفت. از همان اول هم روشن بود چنین چیزی با عقل جور در نمی‌آید و ممکن نیست آزمون چنین حرفی زده باشد. کمی بعد هم انتشار ویدئوی کامل‌تر و حتی دقت در همان نسخه قبلی نشان داد اصلا بحث ملیت و این چیزها نیست. همبازی عرب آزمون به خبرنگار می‌گوید: «او یک غذای ایرانی به ما داد که خیلی خوشمزه بود.» آزمون هم توضیح داد آن یک غذای ترکمن به اسم «چکدرمه» بوده است. همین و همین!
چرا باورپذیر شد؟
گفتیم که اصل موضوع اصلا جای بحث ندارد. وجهه سردار آزمون به خاطر شتاب‌زدگی و رویکرد غیراخلاقی و غیرانسانی برخی کاربران در فضای مجازی آسیب دید و این حق او نبود. با این حال برخی پیش‌زمینه‌ها هم در باورپذیر شدن این دروغ بزرگ نقش داشت؛ از جمله یکی، دو مصاحبه اخیر سردار که سنجیده نبود یا می‌توانست با لحن بهتری انجام شود. به عنوان مثال، آزمون چند هفته پیش در اظهارنظری بحث‌برانگیز گفته بود: «الاهلی تنها باشگاه عمرم است که از صمیم قلب آن را دوست دارم. حتی می‌توانم برای این تیم بمیرم.»
روشن بود که چنین مصاحبه‌ای بازتاب خوبی نخواهد داشت و همین‌طور هم شد. سردار همچنین چند روز قبل هم در اظهاراتی ابراز امیدواری کرده بود تیم ملی امارات به جام‌جهانی صعود کند. این مسائل فضایی اطراف مهاجم ملی‌پوش ایرانی به وجود آورد که دروغ اخیر را هم تا حدی باورپذیر کرد، هرچند این موضوع هیچ چیز از گناه ادمین‌های عجول و منفعت‌طلب شبکه‌های اجتماعی کم نمی‌کند.
یک انتقاد درست
از مظلوم واقع شدن سردار آزمون در ماجرای اخیر سخن گفتیم و تکلیف در این مورد کاملا روشن است. با این حال اجازه بدهید یک انتقاد منصفانه هم از او و بسیاری دیگر از بازیکنان تیم ملی داشته باشیم؛ آنجا که با وجود داغ شدن فضای حمایت از «خلیج‌فارس» بین افکار عمومی در طول روزهای اخیر، هیچ کنش خاصی در این راستا از ملی‌پوشان محترم ندیدیم. این نسل دست به موبایل، بابت حواله و پاداش و تعریف و تمجید از خودی‌ها، مثل آب خوردن پیام‌های قاطع یا حتی بیانیه‌های مشترک منتشر می‌کند، با این حال راستش این چند روز چشم‌مان به گوشی خشک شد تا یک جمله یا هشتگ ساده در حمایت از «خلیج‌فارس» در صفحات دوستان عزیز ببینیم، اما هیچ خبری نشد!