به نظر می‌رسد این وضعیت تا حدودی ادامه‌دار باشد، چراکه مجموعه‌ای از عوامل سیاسی و اقتصادی در داخل و خارج از کشور موجب بلاتکلیفی و تردید سرمایه‌گذاران شده‌اند. در شرایط فعلی، بازار همچنان از پتانسیل بالایی برای رشد برخوردار است، اما شدت تاثیرپذیری از اخبار و تحولات روز، به‌ویژه در حوزه سیاست خارجی، باعث شده بخش بزرگی از فعالان بازار در حالت انتظار قرار بگیرند. به‌ویژه سرمایه‌گذاران درشت‌مقیاس که معمولا جهت حرکت کلی بازار را تعیین می‌کنند، منتظر دریافت سیگنال‌های قطعی و تاییدشده برای ورود جدی هستند.
با‌این‌حال، رفتار پول‌های درشت بازار و نوع تحرک آنها حاکی از آن است که در صورت کاهش محسوس ریسک‌ها، میل بازار به صعود دوباره می‌تواند تقویت شود. یکی از نکات قابل‌تامل در وضعیت کنونی، حضور نقدینگی خرد و متوسط در بازار است. هرچند هنوز شاهد ورود سرمایه‌های سنگین نیستیم، اما تجمیع تدریجی سرمایه‌های خرد و افزایش فعالیت کدهای معاملاتی حقیقی نشان‌دهنده آمادگی نسبی برخی فعالان برای تغییر ترکیب پرتفو و چیدمان مجدد سرمایه‌هاست. به عبارتی دیگر، بازار در حال تجربه یک بازآرایی داخلی است و این می‌تواند مقدمه‌ای برای حرکت‌های قوی‌تر در آینده باشد.
نکته مهم دیگر اینکه وضعیت موجود را نمی‌توان صرفا یک فاز اصلاحی کوتاه‌مدت دانست. در ابتدا شاید تصور می‌شد بازار وارد مرحله‌ای از استراحت یا اصلاح تنفسی شده، اما طولانی شدن روند تصمیم‌گیری در سطوح بالادستی سیاست و اقتصاد، این فاز را به حالت «تریدینگ رنج» تبدیل کرده است؛ حالتی که در آن بسیاری از نمادها در محدوده‌ای خاص نوسان می‌کنند، بدون آنکه جهت مشخصی را در پیش گیرند. در این میان، تک‌نمادهایی وجود دارند که با حجم معاملات خوب و صف‌های خرید پُرقدرت به چشم می‌آیند، اما همچنان عنصر اصلی یعنی ورود یک پول قدرتمند یا همان «پول هوشمند» به بازار مشاهده نشده است.
برخی از این تحرکات را می‌توان به تجمیع پله‌ای نقدینگی‌های خرد نسبت داد که اگر با یک خبر موثر همراه شود، می‌تواند بازار را از رکود خارج کند و سهم‌های ارزنده را به سطح‌های قیمتی بالاتری برساند. هدف قیمتی برخی تحلیلگران برای شاخص کل، عبور از مرز ۳.۵میلیون واحد است و در صورت رخ دادن گشایش‌های سیاسی یا اقتصادی، حتی فراتر از آن نیز دور از ذهن نیست. با‌این‌حال، فضای کلی بازار هنوز با عدم تصمیم‌گیری قطعی مواجه است.
بازار با هر خبر مثبت یا منفی دچار هیجان می‌شود؛ هیجانی که نه‌تنها روند معاملات را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد بلکه جهت‌گیری معامله‌گران را نیز تغییر می‌دهد. نکته جالب اینجاست که حتی در روزهایی که بازار منفی است، گرایش به صعود و نگاه به آینده‌ای روشن در رفتار سرمایه‌گذاران قابل مشاهده است. این موضوع نشان می‌دهد که بازار بیشتر در حال «تأمل» است تا «ناامیدی». نمادهای بزرگ‌تر که می‌توانند نقش لیدر یا آغازگر حرکت‌های اصلی بازار را ایفا کنند، بیش از سایر گروه‌ها در این فاز مکث قرار دارند.
این در حالی است که نمادهای کوچک‌تر نیز کم‌کم به همین وضعیت دچار شده‌اند و حرکتشان در دامنه محدود نوسان نشان می‌دهد که هنوز منتظرند تا جهت بازار مشخص شود. در مجموع، بازار در وضعیت حساس و منتظر به سر می‌برد؛ نه آن‌قدر منفی که از آن به‌عنوان بحران یاد شود، و نه آن‌قدر مثبت که بتوان به‌زودی شاهد جهش‌های بزرگ بود. با‌این‌حال، زیرپوست بازار نشانه‌هایی از آمادگی برای صعود دیده می‌شود و اگر سیگنال‌های قوی و قطعی سیاسی و اقتصادی به بازار مخابره شود، می‌توان انتظار داشت که این وضعیت تریدینگ رنج به پایان برسد و فاز جدیدی از حرکت بازار آغاز شود.
* کارشناس بازار سرمایه
