اکوایران: خصومت ناگهانی و غیرقابل‌توضیح دونالد ترامپ با هند، سیاستی را معکوس می‌کند که تحت پنج دولت مختلف حتی دولت پیشین خودش، دنبال شده بود. اگر این رویکرد تازه ادامه یابد، می‌تواند بزرگ‌ترین اشتباه راهبردی ریاست‌جمهوری او تاکنون باشد.
ترامپ با تعرفه‌ها و توهین‌ها، استراتژی آمریکا برای هند را تضعیف کرده است.
ایالات متحده اغلب به دلیل گرایش به اهداف کوتاه‌مدت و تغییر سریع مسیر مورد انتقاد قرار می‌گیرد. اما در مسائل مهم، واشنگتن در سیاست خارجی خود به طرز شگفت‌انگیزی ثبات داشته است. به‌عنوان نمونه، تلاش راهبردی برای نزدیکی به هند که از دوران ریاست‌جمهوری بیل کلینتون آغاز شد و طی ۲۵ سال بعد تا همین امروز به شکلی دوحزبی گسترش یافت. خصومت ناگهانی و غیرقابل‌توضیح دونالد ترامپ با هند، سیاستی را معکوس می‌کند که تحت پنج دولت مختلف حتی دولت پیشین خودش، دنبال شده بود. اگر این رویکرد تازه ادامه یابد، می‌تواند بزرگ‌ترین اشتباه راهبردی ریاست‌جمهوری او تاکنون باشد.
پس از جنگ سرد، آمریکا رویکردی پایدار برای نزدیکی به هند آغاز کرد. سفر موفق کلینتون در سال ۲۰۰۰ امکان برقراری رابطه‌ای گرم و تازه را گشود. اما تغییر واقعی و اساسی در دوران جورج بوش رخ داد. دولت او دریافت که چین در حال دگرگون کردن نظم بین‌المللی است و تنها وزنه متقابل جدی در برابر آن می‌تواند هند باشد، دومین کشور پرجمعیت جهان که تازه شروع به اصلاحات اقتصادی و ادغام با اقتصاد جهانی کرده بود. رابطه نزدیک میان واشنگتن و دهلی‌نو کلید جلوگیری از سلطه چین بر آسیا و تأمین منافع آمریکا در منطقه بود.
یک مانع بزرگ بر سر چنین شراکتی وجود داشت: برنامه هسته‌ای هند. در راستای سیاست منع اشاعه سلاح‌های اتمی، واشنگتن تحریم‌هایی علیه هند (و پاکستان) به دلیل آزمایش‌های هسته‌ای اعمال کرده بود. اما دولت بوش، با این تصمیم که باید با هند مانند یک قدرت بزرگ (مشابه فرانسه یا بریتانیا یا چین) رفتار شود، یک توافق تاریخی هسته‌ای پیشنهاد کرد که به انزوای هند پایان داد. این توافق، که در سوی هند با مهارت توسط مانموهان سینگ نخست‌وزیر وقت هدایت شد، نقطه عطفی در روابط دو کشور بود.
پس از آن، روابط واشنگتن و دهلی‌نو در ابعاد گوناگون عمیق‌تر شد. دولت اوباما، که هند را برای سیاست «چرخش به آسیا»ی آمریکا مهم می‌دید، از تلاش هند برای تبدیل شدن به عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل پشتیبانی کرد و تجارت دو اقتصاد را به‌طور چشمگیری افزایش داد. نخستین دولت ترامپ نیز گامی فراتر گذاشت و «کواد»، گروه دفاعی متشکل از آمریکا، استرالیا، ژاپن و هند را ارتقا داد و به آن محتوای بیشتری بخشید. ترامپ همچنین از رابطه شخصی خود با نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، لذت می‌برد.
مشارکت گسترده دو کشور
جو بایدن سپس بر میراث ترامپ افزود و همکاری‌های گسترده‌تر در زمینه دفاعی و اقتصادی شکل داد. هند قصد داشت با آمریکا در تولید همه‌چیز، از جنگنده‌ها تا تراشه‌های کامپیوتری، مشارکت کند. در سه‌ماهه دوم امسال، صادرات تلفن‌های هوشمند هند به بازار آمریکا از چین بیشتر شد.
اما حالا ترامپ ۲.۰ وارد شده است. او بدون هشدار، دهه‌ها تلاش خستگی‌ناپذیر دیپلمات‌های آمریکایی را بر باد داده است. او هند را در بالاترین سطح تعرفه‌های تجاری آمریکا قرار داده، ۵۰ درصد، در کنار کشورهایی مثل سوریه و میانمار. در حالی‌که برای پاکستان (که اکنون به‌طور نزدیک با چین متحد است) تعرفه‌ای ۱۹ درصدی تعیین کرده و از تلاش‌های مشترک (و احتمالاً بی‌ثمر) برای جست‌وجوی نفت در آنجا سخن گفته است. او در جلسه‌ای خصوصی با فرمانده ارتش پاکستان دیدار کرده و یک شرکت وابسته به خانواده ترامپ با شورای رمزنگاری پاکستان روابطی داشته است، چیزی که شائبه معاملات پشت‌پرده را تقویت می‌کند.
ترامپ اقتصاد هند را «مرده» خوانده است. در حالی‌که در واقع، طی چند سال گذشته، هند سریع‌ترین اقتصاد بزرگ در حال رشد جهان بوده و اکنون چهارمین اقتصاد بزرگ دنیاست. (پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۸ از آلمان پیشی بگیرد و پس از ایالات متحده و چین به رتبه سوم برسد.) هند دومین واردکننده بزرگ تسلیحات در جهان است و دومین جمعیت بزرگ کاربران تلفن همراه هوشمند را دارد.
هند مدت‌ها تلاش کرده بود غیرمتعهد باقی بماند. تحت رهبری مودی، نسخه‌ای از این رویکرد با عنوان «چندجانبه‌گرایی» را در پیش گرفت که به‌صورت نظری به کشور اجازه می‌داد با همه طرف‌ها روابط خوبی داشته باشد. اما دیپلماسی مداوم آمریکا و خیزش چین کم‌کم این موضع را سست کرده بود و هند آرام‌آرام، اما مطمئن، به آمریکا نزدیک‌تر می‌شد. اما دیگر نه.
حتی اگر ترامپ دوباره مسیر خود را تغییر دهد، آسیب وارد شده است. هندی‌ها باور دارند ایالات متحده چهره واقعی خود را نشان داده است: غیرقابل‌اعتماد بودنش، و آمادگی‌اش برای بدرفتاری با دوستانش. طبیعی است که احساس کنند برای حفظ موازنه باید به روسیه نزدیک بمانند و حتی با چین آشتی کنند. کشور در شوک و خشم از رفتار توهین‌آمیز ترامپ یکپارچه است.
وقتی در هند هستم، اغلب رهبران آنجا را تشویق می‌کنم که روابط نزدیک‌تری با آمریکا برقرار کنند و استدلال می‌کنم که سرنوشتشان در شراکتی بزرگ میان قدیمی‌ترین دموکراسی جهان و بزرگ‌ترین آن است. اما اکنون باید اعتراف کنم که متقاعد کردن آن‌ها برای پیروی از این توصیه دشوار خواهد بود.
منبع: واشنگتن‌پست
