نشست تخصصی «کوچینگ؛ از توسعه تا تحول سازمانی» روز سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت‌ماه با همکاری اتاق بازرگانی ایران و مدرسه بین‌المللی کوچینگ‌ویز خاورمیانه، با هدف واکاوی نقش کوچینگ در بهبود عملکرد فردی و ارتقای بهره‌وری سازمانی، برگزار شد. این نشست در دو بخش سخنرانی و پنل تخصصی با حضور جمعی از مدیران ارشد، مشاوران منابع انسانی، کارشناسان توسعه فردی و سازمانی و اعضای اتاق بازرگانی برگزار شد. در این نشست ضمن معرفی جامع کوچینگ، تجربه‌های بومی و بین‌المللی استفاده از آن به زبان ساده و کاربردی تبیین شد.
نشست «کوچینگ؛ از توسعه تا تحول سازمانی» در فضایی پویا و با مشارکت پرشور شرکت‌کنندگان برگزار شد و نشان داد که کوچینگ نه یک مد زودگذر، بلکه نیازی واقعی برای سازمان‌های امروزی است. کوچینگ مسیری برای عبور از مدیریت دستوری به رهبری مشارکتی و حرکت از توسعه فردی به تحول پایدار سازمانی است.
گفت‌وگویی برای تحول
در ابتدای برنامه، بهاره گوهرین، بنیان‌گذار مدرسه کوچینگ‌ویز ایران، با تاکید بر اینکه کوچینگ صرفا یک ابزار مدیریتی نیست بلکه رویکردی انسانی و تحول‌محور است، گفت: «کوچینگ یک شراکت همراهانه است؛ مبتنی بر گفت‌وگویی انسانی که به افراد کمک می‌کند که با تکیه بر خودآگاهی، ظرفیت‌های پنهان خود را کشف کرده و در مسیر اهداف شخصی یا حرفه‌ای گام بردارند.» گوهرین با بیان اینکه مدرسه کوچینگ‌ویز نخستین نمایندگی رسمی یک مدرسه بین‌المللی کوچینگ در ایران است، افزود: «ما در این مدرسه با تکیه بر استانداردهای بین‌المللی فدراسیون جهانی کوچینگ (ICF) و با بهره‌گیری از متدهای آموزشی کاربردی تلاش کرده‌ایم کوچینگ را به زبانی بومی و قابل‌درک برای مدیران و کارکنان سازمان‌های ایرانی ارائه دهیم.» او مهم‌ترین مهارت در فرآیند کوچینگ را «شنیدن فعال» دانست و گفت: «ما سال‌ها آموزش دیده‌ایم که چگونه خوب حرف بزنیم، اما آنچه اغلب فراموش می‌شود، مهارت گوش دادن است؛ مهارتی که اگر به‌درستی در خانه، سازمان و جامعه تمرین شود، بسیاری از تعارض‌ها و نارضایتی‌ها کاهش می‌یابد.»
ابزاری برای مواجهه با تحولات آینده
در ادامه نشست، مــکس مولمـــانس(Max Meulemans)، بنیان‌گذار بین‌المللی مدرسه کوچینگ‌ویز، در سخنرانی خود به‌صورت تصویری از پاریس به نقش کوچینگ در جهان امروز پرداخت و گفت: «در جهان پرشتاب و پرابهام امروز، سازمان‌ها به ابزاری نیاز دارند که فراتر از مهارت‌های سخت و تخصصی، به کارکنان کمک کند معنا، انگیزه و ارتباط واقعی با کار خود پیدا کنند. کوچینگ دقیقا چنین ابزاری است؛ گفت‌وگویی عمیق که ریشه در اعتماد، پرسشگری و درون‌نگری دارد.» مولمانس با اشاره به روندهای جهانی در حوزه کوچینگ افزود: «کوچینگ در سراسر جهان در حال گسترش است و ارزش‌هایی چون احترام، تعامل انسانی، شفافیت و گوش دادن فعال، در همه فرهنگ‌ها مشترک است. ما در مدرسه کوچینگ‌ویز تلاش کرده‌ایم این ارزش‌ها را در بستری بین‌المللی آموزش دهیم تا کوچ‌ها بتوانند در کشورهای مختلف با افراد و سازمان‌ها همکاری موثر داشته باشند.»
خودآگاهی، پیش‌نیاز تحول
محمدرضا بهرامن، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران، با تاکید بر اهمیت نقش کوچینگ در مسیر توسعه فردی و سازمانی اظهار کرد: «اعتقاد دارم رشد فردی به تحول سازمانی منجر خواهد شد. کوچینگ، معجزه‌ای در جهان امروز است که با بهره‌گیری از آن می‌توان نسل‌های زد و آلفا را بهتر شناخت، با آنها ارتباط برقرار کرد و در مسیر سازمانی همراهشان ساخت.» وی با اشاره به موقعیت منطقه‌ای ایران ادامه داد: «امروزه در خاورمیانه، با وجود شتاب بالای اقتصادی و تحولات منطقه‌ای، اهمیت کوچینگ روز‌به‌روز بیشتر می‌شود. تبیین رابطه میان توسعه فردی و تحول سازمانی ضرورتی است که باید به آن توجه کنیم، چراکه توسعه جامعه از دل توسعه مدیران آن جامعه به وجود می‌آید. ما در توسعه مهارت‌های نرم در سازمان‌ها و در سطح ملی با چالش جدی روبه‌رو هستیم. اگر فضای اقتصادی کشور باز شود، نباید تصور کنیم همه مشکلات حل خواهد شد. مشکلات اساسی در تمامی لایه‌ها وجود دارد.»
بهرامن در ادامه با تاکید بر اهمیت خودآگاهی در فرآیند تحول افزود: «خودآگاهی است که به خواستن تبدیل می‌شود. ما باید در تمام سطوح کاری خود از خود بپرسیم: اگر موفق نشدیم، چه‌کار کنیم؟ پاسخ به این پرسش، با بهره‌گیری از نوآوری و دانش روز، ما را در مسیر تصمیم‌های جسورانه قرار خواهد داد. نگاه من، به‌عنوان یک مدیر فعال در حوزه معدن، این است که باید سرعت تغییرات را درک کنیم، با اتکا به دانش خود ریسک‌ها را بپذیریم و مسیرهای آینده را با شفافیت ترسیم کنیم.»
وی با تاکید بر تاثیر کوچینگ در سازمان‌ها گفت: «در تجربه ما، بهره‌مندی از کوچینگ موجب می‌شود مدیران بتوانند با لمس مشکلات، در فضایی خودآگاهانه، مهارت‌های خود را بشناسند. اگر بنگاه‌ها به دنبال توسعه هستند، ناگزیر باید از پل ارتباطی کوچینگ عبور کنند. مدیران، افتخار هر جامعه‌ای هستند. امروز نیز هیات‌مدیره اتاق بازرگانی ایران با نگاهی نوآورانه، در مسیر تصمیم‌گیری برای تغییرات مهم قرار دارد. بخشی از سرمایه‌گذاری‌ها باید معطوف به تربیت مدیرانی توسعه‌خواه و تحول‌آفرین باشد.»
تجربه گروه زرین
در ادامه نشست، امیر نفریه، مدیر منابع انسانی گروه زرین، به تشریح تجربه پنج‌ساله این گروه در استفاده از کوچینگ پرداخت. او گفت: «ما طی ۵سال، کوچینگ را در پنج شرکت از گروه صنعتی زرین پیاده‌سازی کرده‌ایم. در این مسیر بیش از ۱۲۸۰ ساعت کوچینگ برای ۱۳۶ مدیر اجرایی برگزار شده و در مجموع حدود یک میلیارد تومان سرمایه‌گذاری آموزشی انجام شده است.»
نفریه با اشاره به استقبال گسترده بانوان از خدمات کوچینگ افزود: «یکی از نکات قابل‌توجه برای ما، تمایل بیشتر زنان به توسعه فردی و مشارکت در برنامه‌های کوچینگ بود؛ موضوعی که باید در برنامه‌ریزی‌های آتی برای توانمندسازی زنان در سازمان‌ها به آن توجه ویژه شود.»
پنل تخصصی: روایت مدیران از تجربه کوچینگ
در بخش دوم نشست، پنل تخصصی کوچینگ با حضور چهار مدیر از بخش‌های مختلف برگزار شد. افشین کریمی، رئیس هیات‌مدیره فناپ‌تک، با اشاره به تجربه سازمان خود گفت: «در ابتدا بسیاری از مدیران نسبت به کوچینگ با دیده تردید می‌نگریستند، اما زمانی که اثرات ملموس آن بر عملکرد افراد مشخص شد، نگرش‌ها تغییر کرد و اکنون کوچینگ بخشی از برنامه توسعه سازمان است.»
نیما قاضی، هم‌بنیان‌گذار علی‌بابا، نیز با تاکید بر اهمیت فرهنگ‌سازی در سازمان‌ها گفت: «در فرهنگ ما، کمک گرفتن و مشورت گاهی ضعف تلقی می‌شود. اما با مشاهده موفقیت کسانی که از کوچینگ بهره گرفتند، این نگرش در حال تغییر است.»
در ادامه، نیلوفر امیری، معاون سرمایه انسانی دانشگاه علوم پزشکی تهران، به تجربه پیاده‌سازی کوچینگ در ساختارهای دولتی اشاره کرد و گفت: «مطالعات ما نشان داد که یکی از دلایل اصلی ترک خدمت پرستاران، شیوه مدیریت و ارتباط مدیران با آنهاست. به همین دلیل، ما پروژه‌ای برای توسعه مهارت‌های نرم مدیران راه‌اندازی کردیم و نتایج بسیار مثبتی دریافت کردیم.»
حسام صادقی‌فر، معاون آکادمی بانک سامان، نیز با بیان اینکه آموزش‌های سنتی پاسخگوی نیاز مدیران امروز نیست، گفت: «ما در بانک سامان، یک برنامه پنج‌روزه کوچینگ را برای ۳۰۰ نفر از مدیران پیاده‌سازی کردیم. بازخوردها نشان داد که بسیاری از مدیران برای نخستین‌بار به اهمیت مهارت گوش‌دادن و پرسشگری پی برده‌اند.»