دولت در تازه‌ترین اقدام خود برای هدفمندسازی یارانه‌ها، روند حذف خانوارهای پردرآمد از فهرست یارانه‌بگیران را با جدیت بیشتری دنبال می‌کند. اگرچه حذف رسمی دهک‌های درآمدی ۸ و ۹ هنوز آغاز نشده، اما تنها در مرداد ماه امسال یارانه نقدی حدود سه میلیون نفر قطع شد.
این افراد کسانی بودند که در مرز دهک‌های بالا قرار داشتند و با ارزیابی مجدد، درآمد آن‌ها در گروه دهک دهم، یعنی پردرآمدترین قشر جامعه، طبقه‌بندی شده است. این اقدام بخشی از طرح بزرگ‌تری است که بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۴، دولت را مکلف کرده تا پایان سال یارانه نقدی سه دهک بالای جامعه، یعنی حدود ۱۸ میلیون نفر را به‌طور کامل حذف کند.
در همین راستا حسن نوروزی، رئیس سازمان هدفمندی یارانه‌ها، اعلام کرده است که تا پایان سال جاری و با همکاری وزارت رفاه، یارانه سه دهک بالایی جامعه (۱۸ میلیون نفر) حذف خواهد شد تا پرداخت‌ها هدفمندتر شود.
چرا یارانه برخی قطع شده است؟
بر اساس گزارش‌های رسمی، تعداد یارانه‌بگیران دهک‌های چهارم تا نهم از ۴۹.۶ میلیون نفر در تیر ماه سال جاری به ۴۶.۵ میلیون نفر در مرداد ماه کاهش یافته که نشان‌دهنده حذف بیش از سه میلیون نفر در این بازه یک‌ماهه است. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که مسئولیت دهک‌بندی خانوارها را بر عهده دارد، از یک سیستم طبقه‌بندی دقیق‌تر بر اساس «صدک» استفاده می‌کند.
افرادی که اخیراً حذف شده‌اند، در انتهای صدک‌های دهک ۸ و ۹ قرار داشته‌اند و با بررسی مجدد تمکن مالی، به دهک ۱۰ «سرریز» شده‌اند و در نتیجه از لیست دریافت یارانه خارج شده‌اند. این فرآیند از فروردین امسال با حذف ۴۳۶ هزار نفر آغاز شده و اکنون شتاب بیشتری گرفته است.
هدف از حذف یارانه‌ها چیست؟
سال‌هاست که کارشناسان و عموم مردم نسبت به پرداخت یارانه به تمام اقشار جامعه، از جمله ثروتمندان، انتقاد دارند. در حال حاضر، علاوه بر یارانه نقدی، حدود ۱۰۰ میلیارد دلار یارانه پنهان در بخش‌های انرژی مانند بنزین، برق، آب و گاز توزیع می‌شود که بخش بزرگی از آن به جیب دهک‌های بالای جامعه می‌رود.
این در حالی است که بسیاری از خانوارهای نیازمند در دهک‌های پایین (یک تا سه) قرار دارند و هدف اصلی طرح، تخصیص منابع آزادشده از حذف پردرآمدها به این گروه‌ها است. با این حال، چالش‌هایی مانند عدم وجود بانک اطلاعاتی یکپارچه از درآمد خانوارها، همواره اجرای دقیق این طرح را با مشکل مواجه کرده و احتمال خطا در دهک‌بندی را افزایش داده است.
اگر یارانه شما قطع شده چه کار باید بکنید؟
شهروندانی که نسبت به قطع یارانه یا دهک‌بندی خود اعتراض دارند، می‌توانند موضوع را از دو طریق پیگیری کنند. مسئولیت رسیدگی به اعتراضات مربوط به دهک‌بندی و کالابرگ الکترونیک بر عهده وزارت رفاه است. معترضان می‌توانند با شماره تلفن گویای ۶۳۶۹-۰۲۱ تماس گرفته یا به سامانه «حمایت» این وزارتخانه مراجعه کنند.
اما برای سایر مسائل مربوط به یارانه مانند مشکلات ثبت‌نام، تغییر شماره حساب بانکی، جداسازی یا ادغام خانوار (به دلیل ازدواج، طلاق، فوت و…) و عدم دریافت پیامک، باید با سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها تماس گرفت. این سازمان از طریق شماره تلفن ۴۳۸۵۷-۰۲۱ (ساعت ۸ تا ۱۶) و مراجعه حضوری (ساعت ۷ تا ۱۳) پاسخگوی شهروندان است. این تفکیک وظایف به شهروندان کمک می‌کند تا برای حل مشکل خود به نهاد درست مراجعه کرده و سریع‌تر به نتیجه برسند.
