اکوایران: دولت چین همزمان با ترویج فرزندآوری می‌خواهد زنان همچنان کار کنند، زیرا جمعیت کشور رو به سالخوردگی است.
وقتی خانم وانگ پس از به‌دنیا آوردن فرزندش به کار در یکی از غول‌های اینترنتی چین بازگشت، رئیسش او را به کناری کشید. رئیس به او گفت از این پس می‌تواند کمتر کار کند، چون طبق قانون شیردهی کشور می‌تواند هر روز یک ساعت زودتر محل کار را ترک کند. وانگ جواب داد: «من یک همکار عادی خواهم بود، نه یک مادر شیرده» و مانند دیگران مرتب تا بعد از ساعت ۱۰ شب در محل کار می‌ماند. او که ساکن پکن بود، به‌طور قانونی مستحق ۱۵۸ روز مرخصی زایمان بود. اما سال گذشته به‌خاطر اینکه در مدت غیبتش سایرین مجبور بودند کارهای او را پوشش دهند، بدترین ارزیابی عملکرد را در تیم خود دریافت کرد. در آوریل اخراج شد.
در همین حال، دولت با تلاش فراوان در پی افزایش نرخ تولد در چین است. در ۲۸ ژوئیه اعلام کرد که به هر خانواده برای هر کودک زیر سه سال، سالانه ۳،۶۰۰ یوان (۵۰۰ دلار) پرداخت خواهد کرد. اقتصاددانان برآورد می‌کنند این یارانه سالانه حدود ۱۰۰ میلیارد یوان هزینه روی دست دولت خواهد گذاشت، چیزی معادل تقریباً ۰٫۰۷ درصد تولید ناخالص داخلی کشور. همچنین دولت «شغل‌های مادرانه» را ترویج می‌کند که برای مادران دارای فرزند زیر ۱۲ سال زمان‌بندی کاری انعطاف‌پذیرتری فراهم می‌آورند. در ماه‌های اخیر، استان هوبئی یکی از نخستین طرح‌های استانی‌اش در این زمینه را به اجرا گذاشت.
شغل‌های مادرانه نخستین بار در سال ۲۰۲۲ معرفی شدند، زمانی که کمیسیون ملی بهداشت چین دستورالعمل‌هایی را برای حمایت از فرزندآوری صادر کرد. دولت‌های محلی به‌طور فزاینده‌ای شرکت‌ها را تشویق می‌کنند در چارچوب یک کارزار ملی برای ساختن «یک جامعۀ دوستدار تولد» چنین مشاغلی به وجود بیاورند. تا پایان سال گذشته، شهر گوانگ‌ژو 12،760 شغل مادرانه در حوزه‌های تجارت الکترونیک، خانه‌داری، تولیدی و دیگر بخش‌ها فهرست کرده بود. چونگ‌چینگ هم بیش از ۲۳ هزار شغل از این دست را ثبت کرده است.
اما بیشتر اوقات چنین مشاغلی سطح پایین، کم‌درآمد و ساعتی هستند. برای نمونه، پنگ یینگ‌بین در کارخانۀ پوشاک خود در استان فقیر گویژو برای بین ۳۰ تا ۵۰ مادر زمان کاری انعطاف‌پذیر فراهم می‌کند. کارگران او ــ‌که اغلب همراه فرزندانشان برای آموزش بهتر به شهر آمده‌اند‌ــ به ازای هر قطعه تکمیل‌شده دستمزد می‌گیرند و می‌توانند زودتر محل کارشان را ترک کنند تا بچه‌هایشان را از مدرسه بردارند.
با افزایش تعداد شغل‌های مادرانه، مخالفت‌ها نیز شدت می‌گیرد. یکی از کاربران آنلاین نوشت: «در جامعه‌ای نابرابر از نظر جنسیتی، این کار ظاهراً فرصت شغلی برای مادران ایجاد می‌کند، اما در عمل کارهای کم‌دستمزد و پاره‌وقت به آنان می‌دهد.» طرح تازه‌ی هوبئی اعتراضات فراوانی را برانگیخته است. بسیاری پرسیدند: «چرا شغل پدرانه وجود ندارد؟» (شانگهای برای دور زدن این انتقاد، در سال ۲۰۲۴ «شغل‌های دوستدار فرزندآوری» معرفی کرد.)
گذشته از این، دولت همزمان می‌خواهد زنان همچنان کار کنند، زیرا جمعیت چین رو به سالخوردگی است. لیو شِنگ‌لونگ از دانشگاه شینهوا در پکن اشاره می‌کند که تقریباً ۶۰ درصد دانشجویان کارشناسی کنونی زن هستند. «اگر این افراد را از بازار کار حذف کنیم، اتلاف عظیمی نخواهد بود؟» بیشتر مادران هم مایل به اشتغالند. طبق نظرسنجی فدراسیون زنان سراسر چین در سال ۲۰۲۳، حدود چهار نفر از هر پنج مادر خانه‌دار در چین می‌خواهند دوباره به بازار کار بازگردند و حدود دو نفر از هر پنج نفر به مشاغل پاره‌وقت یا انعطاف‌پذیر علاقه‌مندند.
وانگ هنگام جست‌وجوی موقعیت‌های شغلی تازه، بیشتر با شغل‌های مادرانه‌ای روبه‌رو می‌شود که کارهای ساده‌ی دفتری‌اند و برایش جذابیتی ندارند. او می‌گوید: «زنان را که همین حالا در محیط کار به حاشیه رانده شده‌اند، باز هم به موقعیت‌های حاشیه‌ای‌تر می‌رانند.» او در عوض به تغییر در فرهنگ کاری و مسئولیت‌پذیری بیشتر شرکت‌ها امید دارد. مسئولان باید به چنین ایده‌های بارداری توجه کنند.
منبع: اکونومیست
