اکوایران: بررسی وضعیت واردات گوشت قرمز در چهار ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد، کشورهای، امارات متحده عربی و استرالیا نقش پررنگ‌تری در سفره ایرانی‌ها داشته‌اند و سهم بیشتری از بازار واردات ایران را به خود اختصاص داده‌اند.
به گزارش اکوایران؛ دادهای گمرک نشان می‌دهد ایران در چهارماه منتهی به تیر سال جاری برای تأمین نیاز داخلی خود از چندین کشور مختلف اقدام به واردات کرده است که در این میان «امارات متحده‌عربی» و «استرالیا» بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند.
امارات متحده عربی در حالی به عنوان اصلی‌ترین واردکننده گوشت قرمز به ایران شناخته شده است، که این کشور یک مرکز اصلی برای ترانزیت کالا محسوب می‌شود و با این شرایط نمی‌توان گفت که منبع اصلی گوشت وارداتی ایران، امارات است. این داده‌ها تنها نشان می‌دهند که بخشی از گوشت مورد نیاز کشور از طریق این مبدأ وارد شده است و در واقع، استرالیا تأمین‌کننده اصلی این گوشت است.
علاوه بر مشخص شدن تامین‌کنندگان اصلی گوشت کشور داده‌های منتشر شده نشان دهنده نکته قابل تامل حذف «برزیل» از میان تامین‌کنندگان اصلی این کالای اساسی است. اواخر تیر ماه بود که معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی از توقف واردات گوشت برزیلی از سبد وارداتی ایران خبر داد و دلیل آن را مشکلات اخذ ویزا و اعزام متخصصان دامپزشکی اعلام کرد؛ مشکلی که موجب شد تا یکی از تامین کنندگان اصلی از سبد واردتی ایران حذف شود.
حذف برزیل موجب شد تا برخی کشورهای منطقه جایگزین این تامین کننده اصلی شوند، به گفته کارشناسان برزیل به عنوان مهمترین تامین کننده گوشت وارداتی کشور بوده، اما واردات از این کشور به اذعان کارشناسان یک تا 2 دلار برای کشور گران‌تر تمام می‌شد تا گوشت گران به دست مردم برسد. این ادعا در حالی مطرح شده که در حال حاضر قیمت گوشت آزاد در بازار از کیلویی یک میلیون 300 عبور کرده و گوشت دولتی هم با قمتی در حدود 800 هزار تومان به دست مصرف‌کننده می‌رسد.
خداحافظی سفیر استرالیا با ایران
استرالیا در چهار ماهه نخست سال ۱۴۰۴ به‌عنوان دومین تأمین‌کننده بزرگ گوشت برای ایران شناخته شد و پس از امارات، نقش کلیدی در تامین نیاز بازار داخلی ایفا کرد. این جایگاه در حالی به دست آمده که طی یک ماه اخیر روابط سیاسی تهران و کانبرا به پایین‌ترین سطح خود رسیده است. اخراج سفیر ایران از استرالیا و ترک سفیر استرالیا از تهران، عملاً مناسبات دیپلماتیک دو کشور را به حداقل رسانده و فضای پرابهامی را برای آینده همکاری‌های تجاری ایجاد کرده است.
از سوی دیگر، حذف برزیل ـ که در سال‌های گذشته یکی از اصلی‌ترین منابع تامین گوشت ایران بود ـ وابستگی کشور را به استرالیا و امارات افزایش داده است. این شرایط پرسشی جدی را مطرح می‌کند: اگر روابط سیاسی میان ایران و استرالیا بیش از این تیره شود و مسیر واردات گوشت از این کشور نیز محدود یا متوقف گردد، چه سرنوشتی در انتظار بازار گوشت ایران خواهد بود؟ در این خصوص باید منتظر روند واردات در ماه‌‌های آینده بود.
اما آنچه مسلم است تامین گوشت قرمز مورد نیاز کشور به سیاست‌های جایگزینی ایران بستگی دارد. ایران ناگزیر است یا مبادی جدیدی مانند کشورهای آسیای مرکزی، اروپای شرقی یا حتی همسایگان منطقه‌ای را برای تامین گوشت فعال‌تر کند، یا با افزایش تولید داخلی و اصلاح نظام توزیع، فشار احتمالی ناشی از کاهش واردات را کنترل مند. در غیر این صورت، وابستگی بیش از حد به چند کشور خاص، می‌تواند در کوتاه‌مدت بازار داخلی را با تنش‌های قیمتی و کمبود عرضه روبه‌رو سازد.
کشورهای تامین کنننده گوشت
با توجه به داده‌های گمرک این پرسش مطرح می‌شود که سایر کشورهای تامین‌کننده گوشت چه کشورهای هستند؟ داده‌های گمرک نشان می‌دهد علاوه بر این 2 کشور اصلی تامین کننده گوشت در بازه زمانی مورد بررسی «مغولستان»، «ترکیه» و «روسیه» هم در زمره تأمین‌کنندگان مهم گوشت برای ایران بوده‌اند. واردات از این کشورها اگرچه نسبت به امارات و استرالیا کمتر بوده، اما همچنان نقش قابل توجهی در سبد وارداتی ایران داشته‌اند.
از دیگر کشورهایی که در این دوره به ایران گوشت صادر کرده‌اند می‌توان به «اتریش»، «ارمنستان»، «رومانی»، «گرجستان» و … اشاره کرد. این کشورها سهم کمتری در مقایسه با مقاصد اصلی داشته‌اند، اما داده‌های منتشر شده نشان‌دهنده تنوع در مبادی واردات ایران است.
در مجموع، داده‌ها حاکی از آن است که ایران برای تأمین نیاز خود به گوشت، به ترکیبی از منابع منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای متکی بوده است. وابستگی بیشتر به امارات و استرالیا بیانگر تمرکز واردات بر روی چند کشور کلیدی است؛ در حالی‌که ارتباط با سایر کشورها بیشتر در راستای ایجاد تنوع در مبادی وارداتی صورت گرفته است.
براساس داده‌های گمرک در بازه زمانی مورد بررسی ارزش گوشت‌های واردتی از «امارات متحده عربی» به کشور برابر با یک میلیون و 150 هزار دلار با حجم 555تن بوده است. سهم بازیگر بعدی این بازار هم به لحاظ ارزشی برابر با 2 میلیون و 300 هزار دلار بوده است در این مدت 402 تن گوشت از استرالیا وارد کشور شده است.
همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد سهم کشورهای منطقه هم از واردات گوشت از مغولستان برابر با 248 تن و به ارزش یک میلیون و 150 هزار دلار بوده است. سهم ترکیه هم از واردات گوشت به لحاظ ارزش کمی بیش از یک میلیون دلار بوده و در این مدت 220 تن گوشت از این کشور وارد ایران شده است.