اکوایران: باوجودی که سایر بانکهای مرکزی در کشورهای ثروتمند جهان در مسیر کاهش نرخ بهره قرار دارند، فدرال رزرو باوجود تاکید دونالد ترامپ همچنان نرخ بهره را در سطح بالایی ثابت نگه داشته است.
به گزارش اکوایران، جروم پاول، رئیس فدرال رزرو روز چهارشنبه تاکید کرد که بانک مرکزی آمریکا قصد ندارد برای مقابله با ضعف احتمالی اقتصادی ناشی از تعرفههای دونالد ترامپ، نرخ بهره را کاهش دهد.
او در یک نشست خبری، ۲۲ بار از واژهای مرتبط با «صبر کردن» استفاده کرد تا نشان دهد که فدرال رزرو عجلهای ندارد. پاول گفت: «هزینههای منتظر ماندن برای دیدن دادههای بیشتر، از نظر ما نسبتا پایین است، بنابراین همین کار را میکنیم.»
شکاف میان سیاست پولی آمریکا و سایر کشورهای ثروتمند
اظهارات پاول، که پس از تصمیم فدرال رزرو برای تمدید ثابت نگه داشتن نرخ بهره مطرح شد، نشان داد که سیاستهای غیرقابل پیشبینی و متغیر تجاری ترامپ چگونه باعث شکاف میان سیاست پولی آمریکا و سایر کشورهای ثروتمند شده است.
براساس گزارشی از وال استریت ژورنال، دلیل این تفاوت روشن است: سایر اقتصادها، تعرفههای بالایی بر کالاهای وارداتی اعمال نکردهاند. در نتیجه، آنها با کاهش تقاضا و ضعف در بازار کار مواجهاند، بدون آنکه با افزایش قیمتها که سیاستگذاران فدرال رزرو ممکن است در ادامه سال با آن دستوپنجه نرم کنند، مواجه شوند.
خاطره تلخ تورم بالا، مانعی برای کاهش نرخ بهره
به علاوه، بهدلیل دوره دشوار تورم بالا که اقتصاد آمریکا بهتازگی پشت سر گذاشته است، مقامات فدرال رزرو معتقدند نمیتوانند برای حمایت از کاهش استخدامها در بازار کار، بهطور پیشدستانه نرخ بهره را کاهش دهند؛ چرا که ممکن است این اقدام فشارهای تورمی را در کوتاهمدت تشدید کند.
این شرایط با سال ۲۰۱۹، که فدرال رزرو برای مقابله با کاهش اعتماد ناشی از جنگ تجاری ترامپ با چین، سه بار نرخ بهره را کاهش داد متفاوت است. پاول گفت: «در حال حاضر نمیتوانیم پیشدستانه عمل کنیم، چون واقعا نمیدانیم پاسخ صحیح به دادهها چیست، مگر اینکه دادههای بیشتری ببینیم.»
موضع انقباضی فدرال رزرو در برابر سیاستهای انبساطی اروپا و کانادا
در نتیجه، شرایط فدرال رزرو با بانکهای مرکزی اروپا، کانادا و بریتانیا متفاوت است. پاول گفت که فدرال رزرو فقط در صورتی نرخ بهره را کاهش میدهد که شواهدی دال بر کاهش شدید رشد اقتصادی مشاهده شود.
فدرال رزرو نرخ بهره کوتاهمدت خود را در نیمه دوم سال ۲۰۲۴ تا یک واحد درصد کاهش داد، چراکه تورم کاهش یافت و نرخ بیکاری افزایش پیدا کرد. اما از دسامبر تاکنون، نرخ بهره در حدود ۴.۳ درصد ثابت مانده است.
اروپا و انگلستان در مسیر کاهش نرخ بهره
در مقابل، بانک مرکزی اروپا طی یک سال گذشته هفت بار نرخ بهره را به طور کلی به میزان ۱.۷۵ واحد درصد کاهش داده است و در ماه گذشته آن را به ۲.۲۵ درصد رساند. بانک انگلستان نیز روز پنجشنبه نرخ بهره خود را به 4.25 درصد کاهش داد؛ این بانک از تابستان گذشته تاکنون سه بار نرخ بهره را به میزان 0.25 واحد درصد کاهش داده است.
نیل داتا، رئیس بخش تحقیقات اقتصادی در رنسانس ماکرو ریسرچ معتقد است که اقتصاد اروپا از ابتدا چندان قوی نبود، بنابراین آنها فضای بیشتری برای تمرکز بر رشد دارند.
فشار ترامپ بر پاول
درست پیش از کاهش نرخ اخیر بانک مرکزی اروپا، ترامپ بهشدت از پاول بهخاطر کندی در کاهش نرخ بهره انتقاد کرد و گفت فدرال رزرو باید از بانک مرکزی اروپا پیروی کند. به گفته داتا، به نظر میرسد هیچکس به او نگفته است که تعرفهها بر اروپا مانند آمریکا تاثیر ندارند، چون اروپا لازم نیست نگران پیامدهای تورمی تعرفهها باشد، اما فدرال رزرو باید نگران باشد.
برخی مقامات فدرال رزرو هشدار دادهاند که کاهش پیشدستانه نرخ بهره برای مقابله با ضعف اقتصادی میتواند بهطور موقت فشارهای تورمی را افزایش دهد. به گفته داتا، برای آنکه فدرال رزرو نرخ بهره را کاهش دهد، اساسا منتظر اخراج کارمندان توسط شرکتها هستیم؛ به نظر میرسد خطرات تورمی ناشی از تعرفهها، باعث بیتوجهی فدرال رزرو به تهدیدهای بازار کار شده باشد.
پیش بینی بانکهای بزرگ از مسیر فدرال رزرو و اروپا
اقتصاددانان موسسه مالی جیپی مورگان انتظار دارند فدرال رزرو در ماه سپتامبر نرخ بهره را کاهش دهد. گلدمن ساکس اما پیشبینی میکند فدرال رزرو از ماه جولای کاهش نرخ بهره را آغاز کند و تا پایان سال سه مرحله آن را کاهش دهد. آنها همچنین انتظار دارند بانک مرکزی اروپا تا ماه سپتامبر کاهشهای 0.25 درصدی را ادامه دهد و نرخ بهره هدف را به ۱.۵ درصد برساند.
براساس تازهترین دادههای منتشر شده، نرخ تورم در منطقه یورو در ماه آوریل ۲.۲ درصد و در آمریکا در ماه مارس ۲.۳ درصد بود، در حالی که هدف هر دوی این بانکها رسیدن به تورم 2 درصدی است.
اثر تعرفههای ترامپ بر تورم اروپا و کاهش نرخ بهره
یان هاتزیوس، اقتصاددان ارشد گلدمن ساکس معتقد است بانک مرکزی اروپا ممکن است بیش از آنچه پیشبینی میشود نرخ بهره را کاهش دهد، چراکه تعرفههای آمریکا بر چین میتواند باعث افزایش صادرات چین به اروپا شود. این مساله میتواند تورم هسته در اروپا را تا ۰.۵ واحد درصد کاهش دهد.
به گفته او، این عدد نسبتا بزرگی است، چراکه تفاوت میان تورم کمی بالاتر از ۲ درصد و کمی پایینتر از ۲ درصد را رقم میزند؛ اگر تورم در اروپا به زیر ۲ درصد برسد، میتوان بسیاری از اعضای متمایل به سیاست انقباضی در کمیته را برای کاهش بیشتر نرخ بهره متقاعد کرد.