وقتی نوآوری به کمک کره زمین می‌آید!

منصوره محمدی، اکوایران: مجمع جهانی اقتصاد، در گزارش سالانه خود «10 فناوری برتر نوظهور» را که به کمک زمین می‌آیند معرفی کرده است. این 10 فناوری طی ارزیابی‌های 13 سال گذشته تدوین شده است و معرفی آنها با انجام نظرسنجی از متخصصان حوزه‌های مختلف به دست آمده است. در ادامه به معرفی این نوآوری‌های برتر نوظهور در جهان خواهیم پرداخت.

تخمیر دقیق، کاهنده سرعت تغییر اقلیم 

این فناوری امکان تولید پروتئین‌های غیرحیوانی را برای تولید غذا، دارو و برخی مواد دیگر فراهم می‌کند. در حال حاضر بیش از یک سوم از پروتئین مصرفی از طریق منابع حیوانی تامین می‌شود، فناوری تخمیر دقیق می‌تواند امکان تولید پروتئین به روش‌های غیرحیوانی را فراهم کند. در این روش، میکروب‌هایی مانند مخمر، قارچ یا باکتری از طریق اصلاح DNA برای تولید پروتئین‌های خاص بهینه می‌شوند. این روش فشار استفاده از آب‌های شیرین را کاهش داده، سرعت تغییرات اقلیمی را کم می‌کند و جلوی از دست رفتن تنوع زیستی را می‌گیرد.

آمونیاک سبز به کمک کشاورزی می‌آید 

کشاورزی مدرن به آمونیاک وابسته است و تولید سنتی آمونیاک، 2 درصد از کل انرژی جهان را مصرف می‌کند. با تولید آمونیاک سبز که در واقع فرایندی است که در آن آمونیاک با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر سنتز می‌شود، مصرف سوخت‌های فسیلی به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا می‌کند. این فناوری نوظهور، مسیر ساده‎‌تر و کم‌انتشارتری برای تولید آمونیاک ایجاد می‌کند.

بازیافت خودکار ضایعات غذایی

در جهانی که سالانه بیش از یک میلیارد تن زباله توسط خانواده‌ها تولید می‌شود، بازیافت دقیق زباله‌ها امکان تولید کمپوست و بیوگاز را بیشتر و انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش می‌دهد. در روش بازیافت که با استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ انجام می‌شود، با آسانتر شدن فرایند جداسازی غذا از دیگر زباله‌ها، انتشار متان کاهش خواهد یافت، کربن آلی خاک افزایش و فضای دفن زباله نیز کاهش پیدا می‌کند.  

جذب و استفاده از متان

متان 80 برابر بیشتر از دی اکسیدکربن، گرما به جو زمین وارد می‎‌کند. فرایندی را در نظر بگیرید که بتوان این ماده را با فناوری جدید به ابزاری برای جلوگیری از ورود گازهای گلخانه‌ای به جو تبدیل و آن را به محصولات و یا انرژی مفید تبدیل کرد. فناوری‌های جذب متان انتشار گازهای گلخانه‌ای را از طیف وسیعی از منابع، از جمله تصفیه‌خانه‌های فاضلاب، محل‌های دفن زباله، معادن زغال سنگ و زیرساخت‌های نفت و گاز، شناسایی و کاهش خواهند داد. این اقدام منجر به جلوگیری از گرمایش زمین خواهد شد و روند کاهش تنوع زیستی را مهار می‌کند.

بتن سبز، انتشار کربن را کاهش می‌دهد

بتن 8 درصد از انتشار جهانی کربن دی اکسید را به خود اختصاص داده است. بتن سبز دگرگونی بزرگی در فرایند ساخت و ساز ایجاد کرده است. با تولید این محصول نه تنها جلوی انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از تولید سنتی سیمان را می‌گیرد، بلکه کربن دی اکسید جذب شده را نیز به صورت دائمی ذخیره می‌کند.  

شارژ دو طرفه نسل جدید

فناوری شارژ دو‌سویه این امکان را فراهم می‌کند که برق هم به داخل و هم از داخل باتری جریان یابد. این امکان، انرژی ذخیره‌شده را بر اساس نیاز مصرفی به مسیرهای مختلف هدایت خواهد کرد. این فناوری با کاهش تقاضا برای ژنراتورهایی که از سوخت فسیلی تغذیه می‌کنند، انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش خواهد داد. همچنین با محدود کردن احتراق سوخت فسیلی، آلودگی هوا را به حداقل می‌رساند.

ابزارهای هوشمند رصد زمین

ابزارهای رصد زمین، امکان ردیابی وقایع مختلف محیطی از سیل و خشکسالی گرفته تا جنگل‌زدایی را فراهم می‎‌کنند. ابزارهای جدید امکان ثبت لحظه‌ای و بلادرنگ تغییرات سیاره‌ای را فراهم می‌کنند و امکان اندازه‌گیری متغیرهای متعدد و کلیدی مانند بارندگی، رطوبت خاک، سلامت پوشش گیاهی و… در مقیاس‌های مختلف را می‌دهند. این فناوری انتشار گازهای گلخانه‌ای، روند دمای سطح زمین، بارش و تأثیرات شدید آب و هوایی، جنگل زدایی، گسترش شهری و… را بلافاصله ردیابی می‌کند. همچنین با تشخیص گونه‌ها و ارزیابی سلامت اکوسیستم بر تنوع زیستی نظارت و از آن پشتیبانی می‌کند.

انرژی زمین گرمایی ماژولار

سیستم‌های زمین‌گرمایی ماژولار با جایگزینی انرژی پایدار به جای سوخت‌های فسیلی، استفاده حداقلی از سوخت فسیلی را ممکن می‌سازند و در مقیاسی به وسعت جهان امکان بهره‌برداری از آن وجود دارد. این فناوری تولید انرژی را بدون تغییر شکل گسترده زمین یا اختلال در زیستگاه‌ها امکان‌پذیر می‌سازد.

فناوری نمک‌زدایی و احیای آب شور

کشورهای با اقلیم خشک و نیمه خشک در خاورمیانه از جمله عمان و عربستان برای تامین 50 تا 100 درصد از تقاضای آب شهری به نمک زدایی متکی هستند. این فناوری رویکردی پایدار برای تصفیه آب است که بر بازچرخانی آب وابسته است. اجرای این رویکرد با انرژی تجدیدپذیر  انتشار گازهای گلخانه‌ای مرتبط با تصفیه آب را کاهش خواهد داد. این فناوری با گسترش دسترسی به تصفیه پایدار آب دریا، تقاضا برای منابع آب شیرین را که در مناطق مستعد خشکسالی بیش از حد برداشت شده، کاهش می‌دهد.

تکنولوژی سلامت خاک

بیش از یک سوم از خاک‌های زمین تخریب شده‌اند. فناوری‌های جدید از جمله سنجش از دور، تشخیص مبتنی بر هوش مصنوعی و مهندسی میکروبیوم سلامت خاک را قابل مشاهده و قابل اندازه گیری‌ می‌کنند. در واقع این فناوری امکان بازسازی خاک با حسگرها، میکروب‌ها و هوش مصنوعی را ممکن می‌کند. این فناوری از تخریب خاک جلوگیری می‌کند و از طریق پایش پیشرفته خاک، امکان بهبود هدفمند سلامت خاک را فراهم و استفاده پایدار از زمین را ترویج می‌دهد.