موشک اورشنیک روسیه با سرعت 10 ماخ، تهدیدی تازه برای اروپا است. مقایسه با آوانگارد نشان می‌دهد پوتین به دنبال ابزاری تاکتیکی برای فشار به غرب است.
به گزارش اکوایران، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه چندی پیش با موشکی جدید، غرب را تهدید کرد: موشک اورشنیک (Oreshnik). این موشک با سرعتی معادل 10 تا 12 ماخ پرواز می‌کند و به همین دلیل می‌تواند در دسته موشک‌های هایپرسونیک قرار بگیرد.
موشک اورشنیک روسیه با قابلیت حمل چندین سرجنگی (کلاهک)، به یکی از مهم‌ترین ابزارهای روسیه برای بازدارندگی و جنگ روانی تبدیل شده است. از این موشک جدید و تفاوت‌های آن با موشک معروف روسیه به اسم «آوانگارد» چه می‌دانید؟
موشک اورشنیک چیست؟
واژه اورشنیک در زبان روسیه یعنی «درخت فندق». به صورت رسمی، دلیلی ذکر نشده که چرا این موشک، اینطور نام‌گذاری شده اما برخی گمانه‌زنی‌ها نشان می‌دهد که در فرهنگ اروپایی، درخت فندق، نماد خردمندی، محافظت و دانش پنهان است. شاید قرار بوده چنین احساساتی از این موشک ویرانگر القا شود. اما از ویژگی‌های فنی این موشک چه می‌دانیم؟
براساس گزارشی که از بی‌بی‌سی در 22 نوامبر 2024 وجود دارد، نخستین بار این موشک در آن زمان از طرف روسیه علیه اوکراین استفاده شده است. برخی شاهدان این موشک می‌گفتند این موشک، انفجارهایی ایجاد کرده که به مدت 3 ساعت ادامه پیدا کرده است.
برخی از مقامات اوکراینی می‌گفتند ویژگی‌های موشک قاره‌پیما (ICBM) را داشته است. سرانجام ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در پیامی تلویزیونی اعلام کرد که از یک موشک جدید با برد متوسط بهره گرفته و نام رمز آن هم «اورشنیک» بوده است. به گفته پوتین این موشک می‌تواند با سرعت 10 ماخ (2.5 تا 3 کیلومتر در ساعت یا 10 برابر سرعت صوت است) حرکت می‌کند.
به‌رغم توصیف‌های پوتین، هنوز اجماع روشنی درباره این موشک و ماهیت آن وجود ندارد. با این حال، گفته می‌شود که این موشک از فناوری MIRV برخوردار است، یعنی می‌تواند تا 6 سرجنگی را حمل کند و هر سرجنگی هم شامل چندین زیرمهمات می‌شود که می‌تواند 36 هدف را قرار دهد.
ویژگی مهم اورشنیک این است که می‌تواند هم به‌عنوان سلاح بازدارنده هسته‌ای و هم به‌عنوان سلاح متعارف دقیق عمل کند.
توانمندی‌های فناورانه اورشنیک
این موشک میان‌برد از سرعت و مانور بالایی برخوردار است. برخی گزارش‌ها ادعا می‌کنند که بسیاری از سامانه‌های دفاعی موشکی نظیر تاد در حال حاضر توانایی رهگیری این موشک را ندارند.
قدرت تخریب این موشک هم بسیار گسترده است که به فناوری MIRV مربوط می‌شود. این فناوری، قابلیت هدف‌گیری مستقلِ چندگانه را به سلاح می‌دهد. موشک‌ها با این فناوری می‌توانند چند کلاهک جنگی را حمل کنند و هر کلاهک می‌تواند به هدف جداگانه‌ای برخورد کند.
انعطاف‌پذیری عملیاتی هم از دیگر ویژگی‌های اورشنیک به شمار می‌آید. در واقع این موشک را می‌توان هم در جنگ متعارف و هم در جنگ هسته‌ای به کار برد. به همین دلیل، برای دشمنان، ابزاری نگران‌کننده به شمار می‌آید. در این جدول، اطلاعاتی درباره اورشنیک آورده شده و با موشک معروف «آوانگارد» مقایسه شده است.
چرا پوتین با این موشک غرب را تهدید کرد؟
بی‌بی‌سی مدعی شده که تا اواخر سال 2024، اوکراینی‌ها حدود 80 درصد از موشک‌های شلیک‌شده از طرف روسیه را رهگیری کرده‌اند. وقتی موشکی جدید مثل همین موشک اورشنیک معرفی می‌شود، یعنی مقابله با روسیه برای اوکراین دشوارتر خواهد بود.
موشک آوانگارد بیشتر برای رقابت استراتژیک با آمریکا طراحی شده بود. اما اورشنیک تهدیدی فوری برای اروپا و ناتو به شمار می‌آید. استقرار در آن بلاروس هم می‌تواند تهدیدی جدی برای پایتخت‌های اروپایی محسوب شود. بی‌بی‌سی در گزارشی دیگر می‌گوید اورشنیک می‌تواند در فاصله زمانی 15 دقیقه، کل اروپا را طی کند، این یعنی تهدیدی بزرگ خواهد بود.
پوتین با معرفی این موشک به نوعی نشان داده که روسیه در برابر کمک‌های نظامی غرب به اوکراین، پاسخ هسته‌ای و متعارفِ آماده دارد.
موشک اورشنیک نشان می‌دهد که روسیه در حال حرکت از «بازدارندگی صِرف» به سمت «ابزار فشار تاکتیکی» است. در حالی‌که آوانگارد یک سلاح استراتژیک فوق‌العاده برای رقابت ابرقدرت‌ها به شمار می‌آید، اورشنیک ابزار مستقیم تهدید علیه اروپا محسوب می‌شود. پوتین با این سلاح جدید می‌خواهد این پیام را به غرب برساند: هیچ نقطه‌ای در امنیت کامل نیست.
