گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم– در بررسی دین‌داری در حوزه علوم اجتماعی با سه بُعد مواجهیم؛ ابعاد اعتقادی، گرایشی و مناسکی. وقتی می‌خواهیم دین‌داری جامعه را بسنجیم، در بخشی از موارد اعتنای مردم به مناسک دینی ملاک ارزیابی است.
مناسک دینی در دین‌داری عامل شاخص و هم‌چنین عامل تقویت دین‌داری است. دین‌داری از این سه بُعد تشکیل شده و بُعد مناسکی اگر کنار گذاشته شود، عملاً بخشی از دین‌داری در جامعه لطمه می‌بیند و در روایت و احادیث نیز آمده که باید نسبت به مناسک اهتمام ورزیده شود و به‌عنوان مثال نیز برخی روزها و مناسبت‌ها بزرگ داشته شود که نشان از اهمیت مناسک دارد.
درباره تأثیر مناسک در دین‌گرایی مردم نیز باید گفت میزان علاقه و ارادت مردم به معصومین در قالب‌های مختلف می‌تواند پیوند با دین را تقویت کند؛ وقتی این مناسک عمومی و فراگیر می‌شود جلوه‌ای از دین‌گرایی مردم در جامعه را نشان می‌دهد.
این اقدامات موجب می‌شود دین‌داری نشان داده شود و برخی افرادی که حس می‌کنند دین‌گرایی در جامعه ضعیف شده، در می‌یابند که این‌گونه نیست و نسبت به این پدیده‌ها گرایش می‌یابند.
حکومت اسلامی وظیفه دارد که دین‌داری مردم در لایه‌های مخلتف را تقویت کند؛ همان‌گونه که لازم است در زمینه اعتقادات کار کرده و موانع دین‌داری از بین رود و کمک کند تا مردم فهم دینی بهتری داشته باشند؛ حکومت دینی وظیفه دارد به مناسک نیز توجه داشته باشد.
البته این توضیح نیز باید ارائه شود که در این عرصه فقط نمی‌توان مناسک متعلق به دوران معصومین را مد نظر گرفت و هرگونه اقدام عمومی که برای بزرگداشت مولفه‌های دینی شکل بگیرد که در راستای بزرگداشت مناسک بوده و با منویان دین زاویه نداشته باشد، مورد تأکید است. در روایات نیز نیامده که کار جدیدی در این زمینه صورت نگیرد؛ اتفاقاً منسک‌سازی از عوامل پایداری عناصر دینی در تاریخ و عصر غیبت توسط فقها بوده و این مناسک باید در راستای تقویت عناصر دینی باشد.
حمایت از منسکی که عامل تقویت دین‌گرایی در جامعه شود، وظیفه‌ی حکومت است و باید برای مناسک دینی بسترسازی کند.
ایجاد برنامه‌هایی که به افزایش علاقه مردم به معصومین باشد، وظیفه حکومت است و این مهم می‌تواند در بلندمدت همگرایی دینی را در پی داشته باشد.
ضمناً باید توجه داشت بخش زیادی از این قبیل برنامه‌ها از جمله مهمونی ده کیلومتری غدیر و اجتماع امام‌رضا‌یی‌ها و … با مشارکت مردم برگزار می‌شود و حکومت نیز در این زمینه وظیفه دارد بسترسازی لازم را انجام دهد که شاهد آن هستیم.
حمید هوشنگی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع)
انتهای پیام/
