راق قرار است در یازدهم نوامبر (یک هفته دیگر) انتخابات پارلمانی برگزار کند و آمریکا از نخست‌وزیر آینده انتظار دارد گام‌های ملموسی برای محدود کردن نفوذ ایران بردارد.
به گزارش اکوایران، عراق قرار است در یازدهم نوامبر (یک هفته دیگر) انتخابات پارلمانی برگزار کند؛ انتخاباتی که تحلیلگران می‌گویند ایران با دقت آن را زیر نظر خواهد داشت. به نوشته خبرگزاری فرانسه،پس از آسیب به نفوذ منطقه‌ای تهران در جریان جنگ غزه، حفظ جایگاه ایران در این کشور همسایه اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.
موازنه ظریف
در دو سال گذشته، گروه‌های همسو با ایران – از جمله حماس در فلسطین، حزب‌الله در لبنان و حوثی‌ها در یمن – متحمل خسارت‌های متقابلی در جنگ با اسرائیل شده‌اند. خود ایران نیز در ماه ژوئن هدف یک کارزار بی‌سابقه از سوی اسرائیل و آمریکا قرار گرفت. تهران همچنین با سقوط حکومت بشار اسد در سوریه در سال گذشته، یکی از متحدان اصلی خود را از دست داد.
ایران اکنون قصد دارد موقعیت خود را در عراق تحکیم کند؛ کشوری که از زمان اشغال آن توسط آمریکا در سال ۲۰۰۳ به یکی از پایه‌های استراتژی تهران در خاورمیانه تبدیل شده است. ایران از طریق احزاب شیعه در بغداد نفوذ دارد؛ احزابی که نقشی تعیین‌کننده در انتخاب نخست‌وزیر دارند ـ از جمله محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر کنونی ـ و نیز از طریق گروه‌های مسلح هم‌پیمان. احسان الشمری، تحلیلگر سیاسی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «تا زمانی که متحدان تهران در جایگاه تصمیم‌گیری باقی بمانند، نفوذ ایران حفظ خواهد شد».
در سال‌های اخیر، عراق میان تهران و واشنگتن در یک موازنه ظریف گام برداشته و به عرصه‌ای برای رقابت دو طرف تبدیل شده است. در اوایل جنگ غزه، گروه‌های نزدیک به ایران مسئولیت حملات به مواضع آمریکا در عراق را برعهده گرفتند؛ حملاتی که با واکنش تلافی‌جویانه آمریکا مواجه شد. اما این گروه‌ها در جریان جنگ دوازده‌روزه میان ایران و اسرائیل، حتی پس از ورود آمریکا به درگیری، از مداخله خودداری کردند. منقذ داغر، تحلیلگر عراقی، گفت: «موقعیت ایران تغییر کرده است. اما این به آن معنا نیست که از تلاش برای اعمال نفوذ دست خواهد کشید».
انتخابات بدون صدر
در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۲۱، جریان وابسته به روحانی پرنفوذ شیعه، مقتدی صدر، بیشترین کرسی‌ها را به دست آورد، اما بعدها از پارلمان کناره‌گیری کرد. اکنون مجلس در دست «چارچوب هماهنگی» است ـ ائتلافی نزدیک به ایران که السودانی را به قدرت رساند. صدر این بار اعلام کرده در انتخاباتی که آن را «معیوب و تحت‌سلطه منافع فرقه‌ای، قومی و حزبی» توصیف کرده، شرکت نخواهد کرد و از هواداران خود خواسته رأی ندهند.
انتخابات پیشِ‌رو ششمین انتخابات از زمان سرنگونی صدام حسین در پی اشغال عراق توسط آمریکا در سال ۲۰۰۳ است. با این حال، به نظر می‌رسد شور و شوق برای شرکت در رأی‌گیری کاهش یافته است. اندیشکده چتم‌هاوس پیش‌بینی کرده که «میزان مشارکت ممکن است به پایین‌ترین سطح از سال ۲۰۰۳ تاکنون برسد». این مؤسسه افزوده است: «عراقی‌ها هرچه بیشتر انتخابات را نه به‌عنوان ابزاری برای تأثیرگذاری بر سیاست، بلکه به عنوان یک نمایش بی‌اثر در حکمرانی می‌بینند».
بیش از ۲۱ میلیون نفر واجد شرایط برای انتخاب ۳۲۹ نماینده پارلمان هستند. این رأی‌گیری مسیر تشکیل دولت آینده را هموار خواهد کرد؛ دولتی که رئیس‌جمهور ـ عمدتاً با نقشی تشریفاتی ـ و نخست‌وزیر را پس از مذاکرات طولانی تعیین می‌کند. طبق سنت سیاسی عراق، نخست‌وزیر از میان شیعیان، رئیس‌جمهور از میان کردها و رئیس پارلمان از میان اهل سنت انتخاب می‌شود
نقش ایالات متحده
ناظران همچنین از نقش‌آفرینی آمریکا سخن می‌گویند. ابراهیم السمایدی، مشاور پیشین نخست‌وزیر السودانی، گفت: «ایالات متحده به‌طور واقعی مایل است صحنه سیاسی داخلی عراق را دگرگون کند تا نفوذ ایران را کاهش دهد». واشنگتن تعدادی از شهروندان عراقی را به دلیل کمک به تهران در دور زدن تحریم‌های آمریکا تحریم کرده و حضور اقتصادی خود در عراق را از طریق قراردادهایی در بخش نفت، فناوری و بهداشت گسترش داده است.
تامِر بداوی، تحلیلگر اندیشکده دفاعی بریتانیایی روسی، گفت: «صرف‌نظر از نتیجه انتخابات، آمریکا از نخست‌وزیر آینده، انتظار دارد گام‌های ملموسی برای محدود کردن نفوذ ایران بردارد. واشنگتن نمی‌خواهد گروه‌های نزدیک به ایران همچنان استقلال عملیاتی خود را حفظ کنند، و نمی‌خواهد ایران از عراق به‌عنوان کانالی برای فروش مجدد فرآورده‌های نفتی یا دسترسی به ارز خارجی استفاده کند».
ایالات متحده همچنان حدود ۲۵۰۰ سرباز در عراق و ۹۰۰ نظامی دیگر در سوریه دارد که در چارچوب ائتلاف بین‌المللی ضد داعش فعالیت می‌کنند. مارک ساوایا، فرستاده ویژه جدید آمریکا در امور عراق، بر اهمیت «عراقی کاملاً مستقل و آزاد از مداخلات مخرب خارجی، از جمله ایران و متحدانش» تأکید کرد. او ماه گذشته در شبکه ایکس نوشت: «هیچ جایی برای گروه‌های مسلح خارج از چارچوب دولت وجود ندارد».
انتخابات پیشِ‌رو شامل منطقه خودگردان کردستان نیز خواهد بود؛ جایی که رقابت تاریخی میان حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان همچنان شدید است. بر اساس نظام سهمیه‌بندی، دست‌کم ۲۵ درصد از کرسی‌های پارلمان باید به زنان اختصاص یابد و ۹ کرسی نیز برای اقلیت‌ها در نظر گرفته شده است. بیش از ۷۷۰۰ نفر در انتخابات نامزد شده‌اند که نزدیک به یک‌سوم آن‌ها زن هستند. این رقابت در کشوری با جمعیت حدود ۴۶ میلیون نفر برگزار می‌شود.
