توافق جدید میان دونالد ترامپ و شیجینپینگ در بوسان، ضمن جلوگیری از تشدید جنگ تجاری، زمینه بازگشت صادرات سویا به چین، توقف تحریمهای فناوری و کاهش تعرفههای مرتبط با فنتانیل را فراهم کرده است. دو کشور همچنین تصمیم گرفتند برای یک سال اجرای محدودیتهای صادراتی و هزینههای بندری را به تعویق بیندازند.
به گزارش اکوایران، کاخ سفید روز شنبه جزئیات توافق تازهای میان ایالات متحده و چین را منتشر کرد؛ توافقی که به گفته مقامهای آمریکایی، با هدف کاهش تنشهای تجاری میان دو کشور و تثبیت روابط اقتصادی حاصل شده است.
بر اساس این توافق که در حاشیه نشست سران همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوس آرام (APEC) در بوسان کره جنوبی میان دونالد ترامپ و شیجینپینگ به دست آمد، واشنگتن بخشی از تعرفههای اعمالشده بر کالاهای چینی را کاهش میدهد و پکن نیز محدودیتهای جدید خود بر صادرات مواد معدنی و آهنرباهای خاکی کمیاب را به حالت تعلیق درمیآورد.
این توافق، علاوه بر ازسرگیری خرید محصولات کشاورزی آمریکایی توسط چین، تهدید ترامپ برای اعمال تعرفه ۱۰۰ درصدی بر کالاهای چینی را منتفی کرده و بهطور مؤثر، یک آتشبس تجاری یکساله میان دو اقتصاد بزرگ جهان برقرار میکند.
کاهش تعرفه بر کالاهای مرتبط با فنتانیل
در چارچوب این توافق، ایالات متحده تعرفه ۲۰ درصدی بر کالاهای چینی مرتبط با مواد اولیه تولید فنتانیل را به ۱۰ درصد کاهش میدهد. به گفته مقامهای آمریکایی، این اقدام میانگین نرخ کلی تعرفهها بر واردات از چین را از حدود ۵۷ درصد به ۴۷ درصد کاهش میدهد.
این رقم شامل تعرفههای ۲۵ درصدی دوران نخست ریاستجمهوری ترامپ، تعرفههای متقابل ۱۰ درصدی در آوریل و نرخهای پایه «کشور کاملهالوداد» است.
تعلیق کنترلهای صادراتی چین بر مواد معدنی کمیاب
چین موافقت کرده است اجرای کنترلهای صادراتی جدید خود بر مواد معدنی و آهنرباهای خاکی کمیاب را به مدت یک سال به تعویق بیندازد. این مواد در صنایع هوافضا، خودروسازی و تولید تسلیحات نقشی حیاتی دارند و در سالهای اخیر به یکی از ابزارهای فشار پکن در جنگ تجاری با واشنگتن تبدیل شدهاند.
کاخ سفید اعلام کرد چین مجوزهای کلی برای صادرات عناصر کلیدی از جمله خاکهای کمیاب، گالیم، ژرمانیم، آنتیموان و گرافیت صادر خواهد کرد؛ اقدامی که عملاً به معنای لغو محدودیتهای وضعشده در آوریل ۲۰۲۵ و اکتبر ۲۰۲۲ است.
همچنین پکن تمامی تعرفههای تلافیجویانه اعلامشده از ماه مارس به بعد را، از جمله بر محصولات کشاورزی آمریکا همچون مرغ، گندم، ذرت، سویا، گوشت، لبنیات و سایر اقلام، به حالت تعلیق درمیآورد. افزون بر این، چین وعده داده است تمامی اقدامات غیرتعرفهای تلافیجویانه، از جمله فهرست سیاه شرکتهای آمریکایی، را لغو کند.
توقف فهرست سیاه فناوری توسط آمریکا
در مقابل، واشنگتن نیز متعهد شد گسترش فهرست سیاه وزارت بازرگانی خود را که خرید تجهیزات فناوری آمریکایی را برای شرکتهای خارجی ممنوع میکرد، به مدت یک سال متوقف کند.
این تصمیم از گسترش محدودیتها به هزاران شرکت چینی دیگر جلوگیری کرده و مانع تشدید تنشهای فناورانه میان دو کشور میشود.
تعهد پکن به خرید سویا و محصولات کشاورزی
چین در چارچوب این توافق، تعهد کرده است در دو ماه پایانی سال ۲۰۲۵ حداقل ۱۲ میلیون تُن سویا از آمریکا خریداری کند و طی سه سال آینده نیز هر سال ۲۵ میلیون تُن دیگر وارد کند.
چین همچنین خرید ذرت خوشهای (سورگوم) و چوب خام سخت از آمریکا را از سر میگیرد. مقامهای آمریکایی میگویند این تعهدات، چین را به سطح خریدهای پیش از تشدید جنگ تجاری بازمیگرداند.
بهعلاوه، پکن فعالیت کارخانههای شرکت نیمههادی Nexperia در خاک خود را از سر میگیرد تا تولید تراشههای حیاتی مجدداً وارد زنجیره تأمین جهانی شود. چین همچنین روند معافیت تعرفهای برای کالاهای آمریکایی را تا پایان دسامبر ۲۰۲۶ تمدید کرده و تحقیقات ضدانحصار علیه شرکتهای آمریکایی فعال در صنعت نیمههادی را متوقف میکند.
تعلیق هزینههای جدید بندری
در بخش حملونقل دریایی، چین پذیرفت تحریمها و اقدامات تلافیجویانه علیه شرکتهای آمریکایی را لغو کند. در مقابل، دولت ترامپ نیز اجرای هزینههای جدید بندری برای کشتیهای ساخت یا مالکیت چینی را به مدت یک سال به تعویق میاندازد.
این هزینهها که از ۱۴ اکتبر اجرایی شده بود، موجب افزایش نرخ حملونقل و اختلال در زنجیره تأمین جهانی شده بود. دو کشور توافق کردند طی سال آینده مذاکرات خود را درباره صنعت کشتیسازی و لجستیک ادامه دهند.
همکاری در مبارزه با قاچاق فنتانیل
یکی از بخشهای مهم این توافق، همکاری دو کشور در مقابله با قاچاق فنتانیل است. پکن متعهد شد اقدامات سختگیرانهای برای جلوگیری از صادرات مواد اولیه این ماده به آمریکای شمالی اتخاذ کند و کنترل بیشتری بر صادرات جهانی مواد شیمیایی مرتبط اعمال نماید.
وزارت خزانهداری آمریکا اعلام کرده است که گروههای کاری مشترک دو کشور بهزودی معیارهای عینی برای سنجش پیشرفت در کاهش جریان فنتانیل تدوین خواهند کرد.
ترامپ پیشتر تأکید کرده بود تعرفههای مرتبط با فنتانیل تا زمانی که چین اقدامات ملموس و قابلسنجشی انجام ندهد، لغو نخواهد شد.
