روابط میان ترکیه و کرهجنوبی نمونهای برجسته از همکاریهای دوجانبهای است که بر پایه احترام متقابل، اشتراکات تاریخی و منافع مشترک شکل گرفته است. این روابط از زمان شناسایی رسمی کرهجنوبی توسط ترکیه در سال ۱۹۴۹ میلادی آغاز شد، اما پیوند واقعی میان دو ملت در جریان جنگ کره شکل گرفت؛ زمانی که ترکیه با اعزام تیپ نظامی خود، نه تنها حضوری نظامی بلکه نقشی انسانی ایفا کرد. فداکاریها و حمایتهای مردم ترکیه در این دوران، تصویری ماندگار از «برادری خونی» در ذهن مردم کرهجنوبی به جا گذاشت و به یکی از پایههای احساسی و فرهنگی روابط دوجانبه تبدیل شد.در طول دهههای بعد، این ارتباط اولیه بهتدریج به همکاریهای رسمی و ساختاری در سطوح سیاسی و دیپلماتیک بدل شد. از برقراری روابط دیپلماتیک در سال ۱۹۵۷ میلادی تا ارتقای آن به سطح شراکت راهبردی در سال ۲۰۱۲، دو کشور همواره تلاش کردهاند ارتباطات خود را گسترش دهند.
حضور فعال در مجامع بینالمللی همچون سازمان ملل و گروه G۲۰، نشان از همسویی سیاسی و دیدگاههای مشترک این دو کشور در عرصه جهانی دارد.بعد اقتصادی روابط ترکیه و کرهجنوبی در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته و به یکی از ارکان اصلی تعاملات دو کشور تبدیل شده است. امضای توافقنامه تجارت آزاد در سال ۲۰۱۳، گامی تعیینکننده در تعمیق این همکاریها بود. با الهامگیری ترکیه از الگوی توسعه اقتصادی کرهجنوبی و ایجاد نهادهایی چون کمیته مشترک اقتصادی و شورای کسب و کار ترکیه–کره، بستری برای ارتباط نزدیکتر بخش خصوصی دو کشور فراهم شده است. شرکتهای کرهای بزرگی همچون سامسونگ، الجی و هیوندای از دهه ۸۰ میلادی به بعد، سرمایهگذاریهای گستردهای در ترکیه انجام دادهاند و نقش مهمی در پیوند اقتصاد ترکیه با زنجیره ارزش جهانی ایفا کردهاند. در سال ۲۰۲۲ میلادی، حجم تجارت این دو کشور، بیش از ۹ میلیارد دلار بوده که از این میزان بیش از ۷.۷ میلیارد دلار کالا از کرهجنوبی به ترکیه و بیش از ۱.۳ میلیارد دلار از ترکیه به کره صادر شده است. افزون بر تجارت و سرمایهگذاری، پروژههای مشترکی در حوزههای زیرساختی و دفاعی نیز تعریف شدهاند که نشاندهنده همافزایی فناورانه و صنعتی میان دو کشور است. همزمان، تفاهمنامههای گسترده در زمینههایی چون فناوری، آموزش و گردشگری به تقویت بیشتر این رابطه کمک کردهاند.
پیشینه اتاق مشترک بریتانیا و ترکیه
اتاق بازرگانی ترکیه در کرهجنوبی (TurkCham Korea) یک نهاد غیرانتفاعی خصوصی تازهتاسیس است که در سال ۲۰۲۳ میلادی به طور رسمی آغاز به کار کرد. ماموریت اصلی این اتاق فراهم کردن بستری برای ارتباط و همکاری متقابل فعالان اقتصادی دو کشور است؛ به نحوی که وبسایت رسمی TurkCham بر «تشویق رشد و ایجاد ارتباطات مستحکم بین جوامع تجاری ترکیه و کره و تقویت مناسبات اقتصادی-اجتماعی» دو کشور تاکید میکند. ساختار حاکمیتی اتاق مبتنی بر هیاتمدیرهای است که ریاست آن را «متین آتالان» بر عهده دارد؛ از دیگر اعضای ارشد اولیه میتوان به «رسپ آکون» و «کینیونگ کانگ» (به ترتیب نایبرئیس اول و دوم) و «مهمت گورولکان» (خزانهدار) اشاره کرد.
از سالهای آغازین فعالیت، اتاق بازرگانی ترکیه در کره، با برگزاری نشستهای شبکهسازی و رویدادهای تجاری و تعامل مستقیم با بنگاههای کرهای به مرور پیشرفت کرده است؛ برای نمونه، در نوامبر ۲۰۲۴ یک گردهمایی شبکهسازی با حضور اعضا و علاقهمندان در سئول برگزار شد و در دورهای دیگر نمایندگانی از گروه صنعتی «جیکی» کره برای بررسی فرصتهای همکاری به این اتاق دعوت شدند. این نهاد بهعنوان پلی میان بخش خصوصی دو کشور و مکمل سازمانهای دوجانبه رسمی مانند «شورای کسبو کار ترکیه-کره» (تاسیس ۱۹۸۹) فعالیت کرده و در کل در توسعه روابط اقتصادی دو کشور نقش تسهیلکننده و توسعهدهندهای ایفا کرده است.
مدل فعالیت اتاق
شیوه فعالیت و مدیریت اتاق بازرگانی و صنعت در هر دو کشور ترکیه و کرهجنوبی، مبتنی بر مدل قارهای یا کانتیننتال است. این مدل تحت قوانین ملی و برپایه صیانت از منافع عمومی و همچنین توجه به منافع کارفرمایان ایجاد میشود. تفاوت این نوع فعالیت با مدل دولتی، در برگزاری انتخابات برای تعیین بدنه اجرایی اتاق از جمله رئیس، دبیر و… است. البته در مدل کانتیننتال انتخاب مسوولان اتاق، در حضور مقامات دولتی و با نظارت آنان انجام میگیرد، اما به هر حال اعضای اتاق، خود به طور مستقیم، هیات اجرایی را انتخاب میکنند. همچنین برخلاف مدل عمومی، در مدل قارهای، اتاق حق انتخاب هیاترئیسه خود را دارد اما در عین حال تاثیر دولت بر فعالیتهای اتاق عامل تعیینکنندهای است.
از آنجا که اتاقها در مدل کانتیننتال، تحت قوانین ملی هستند و فعالیتهای اتاق در این مدل، تحت نظارت چند وزارتخانه به طور همزمان است، حقوق و تعهدات آنها در مقابل دولت و جامعه به طور واضح تعریف شده است. این امر موجب بالا رفتن میزان مسوولیتپذیری اتاق در قبال جامعه میشود. برای مثال، اتاق بازرگانی و صنعت کره، با تاسیس حداقل ۵ «اتاق بازرگانی و صنایع» به عنوان پیشگام و با موافقت حداقل ۱۰ «اتاق بازرگانی و صنایع» تشکیل میشود. مجوز این اتاق نیز، توسط وزیر بازرگانی، صنعت و انرژی این کشور ارائه میشود و اتاقهای بازرگانی و صنایع منطقهای، عضو ثابت اتاق بازرگانی و صنایع کره میشوند.
تامین مالی اتاقهای کانتیننتال، یا از طریق حق عضویت یا اخذ مالیات از شرکتها انجام میشود. در کرهجنوبی، بخشی از مالیات پرداختی، مطابق با استانداردهای تعیینشده توسط فرمان ریاست جمهوری، باید به سود اتاق بازرگانی و صنعت اضافه شود. در مقایسه با درآمد حاصل از حق عضویت، درآمدهای حاصل از طریق ارائه خدمات اهمیت کمتری دارد. بسیاری از خدمات به صورت رایگان یا با هزینه پایین ارائه میشوند زیرا حق عضویت اجباری در حال حاضر پایه مالی قوی برای اتاقها فراهم میکنند.
با وجود اینکه اتاقها در هر دو کشور کرهجنوبی و آلمان بر اساس مدل قارهای فعالیت میکنند، شیوه مدیریت و عضویت در این اتاق به مدل آنگلوساکسون نزدیکتر است. گرچه دو ملیتی بودن ساختار اتاق، پیروی از مدل قارهای در هر دو کشور و قرار گرفتن در مرزهای سرزمینی کرهجنوبی، باعث میشود که قوانین عمومی دو کشور بر نحوه فعالیت اتاق بیتاثیر نباشد.
عضویت و مزایای آن
عضویت در اتاق بازرگانی ترکیه و کرهجنوبی (TurkCham Korea) فرصتهای ارزشمندی برای فعالان اقتصادی، سرمایهگذاران، مدیران شرکتها، کارآفرینان و مشاوران تجاری فراهم میکند که به دنبال توسعه فعالیتهای خود در یکی از پویاترین مسیرهای همکاری آسیایی هستند. این نهاد بهعنوان یک بستر تخصصی و تسهیلگر روابط اقتصادی، امکان ایجاد ارتباطات تجاری موثر و پایدار میان دو کشور را فراهم کرده و عضویت در آن به معنی ورود به شبکهای معتبر، متنوع و فعال در حوزه بازرگانی دوجانبه است.
اتاق مشترک ترکیه و کره انواع مختلفی از عضویت را برای پاسخ به نیازهای گروههای مختلف طراحی کرده است. عضویت شرکتی برای شرکتهای بزرگ، چندملیتی و سازمانهای باسابقه، مزایایی همچون حضور پررنگ در رویدادهای کلیدی، امکان معرفی گسترده برند در پلتفرمهای رسمی اتاق، دسترسی مستقیم به منابع اطلاعاتی تخصصی و ارتباط مستمر با نهادهای کرهای و ترکیهای را فراهم میآورد. این نوع عضویت میتواند به شرکتها در ایجاد روابط استراتژیک، یافتن شرکای صنعتی و جذب سرمایهگذاران خارجی کمک شایانی کند.
شرکتهای کوچک و متوسط (SMEs) نیز میتوانند از عضویت ویژهای بهرهمند شوند که با هزینهای مقرونبهصرفه، دسترسی به خدمات مشاوره، نشستهای شبکهسازی، مشاورههای بازار و معرفی فرصتهای صادراتی و وارداتی را ممکن میسازد. این نوع عضویت برای کسب و کارهایی که به دنبال حضور در بازارهای منطقهای هستند، بسیار موثر است؛ بهویژه در صنایعی مانند فناوری، صنایع سبک، گردشگری، خدمات دانشبنیان و محصولات مصرفی که از ظرفیتهای بازار کره و ترکیه بیشترین بهره را میبرند.
برای اشخاص حقیقی، از جمله مشاوران، فریلنسرها، سرمایهگذاران فردی و مدیران کسب و کارهای نوپا، عضویت شخصی در نظر گرفته شده است. این دسته از اعضا میتوانند در وبینارها، کارگاههای تخصصی و برنامههای منتورینگ اتاق شرکت کنند، با مدیران شرکتهای کرهای و ترکیهای ارتباط بگیرند و به منابع تحلیلی درباره فضای اقتصادی و قوانین هر دو کشور دسترسی داشته باشند.
از جمله مزایای مهم عضویت در TurkCham Korea میتوان به دسترسی به بانک اطلاعاتی جامع شرکتها، دعوت به مراسم رسمی با حضور مسوولان اقتصادی و دولتی، استفاده از خدمات بازاریابی مشترک، مشاورههای حقوقی و مالیاتی، اطلاعرسانی درباره فرصتهای مناقصههای بینالمللی و همچنین حمایت از اعضا برای مشارکت در پروژههای مشترک دولتی و خصوصی اشاره کرد.
اتاق همچنین امکان معرفی اعضا را در بولتنهای خبری، شبکههای اجتماعی و رسانههای مرتبط فراهم میسازد که به دیده شدن برندها در هر دو بازار کمک میکند. علاوه بر آن، عضویت در این نهاد اعتبار قابلتوجهی برای شرکتها و افراد به همراه دارد، چرا که TurkCham Korea در تعامل نزدیک با سفارتها، دفاتر تجاری، نهادهای دولتی، اتاقهای بازرگانی کرهای و ترکیهای و سایر ساختارهای رسمی فعالیت میکند و از جایگاهی رسمی و معتبر در تقویت روابط اقتصادی دوجانبه برخوردار است.
در نهایت، عضویت در اتاق بازرگانی ترکیه و کرهجنوبی نه تنها ابزاری برای ورود به بازارهای بینالمللی است، بلکه فرصتی برای شکلدهی به همکاریهای پایدار، شناخت فرصتهای نوآورانه و همافزایی میان بازیگران اقتصادی دو کشور در مسیر توسعه تجارت، سرمایهگذاری و تبادل دانش و فناوری به شمار میرود.
زندگینامه رئیس اتاق
متین آتالان یکی از چهرههای فعال در حوزه تجارت بینالملل و فناوری رسانهای است که در حال حاضر بهعنوان رئیس اتاق بازرگانی ترکیه در کرهجنوبی (TurkCham Korea) فعالیت میکند. او متولد آلمان است و بخش مهمی از دوران حرفهای خود را در این کشور گذرانده است. وی در سال ۲۰۱۲ به کرهجنوبی مهاجرت کرد و از آن زمان تاکنون نقش مهمی در توسعه روابط تجاری میان ترکیه و کرهجنوبی ایفا کرده است. آتالان پیش از ورود به بازار کرهجنوبی، بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ بهعنوان مدیر فروش در شرکت گلوبال تک Globalteq Inc فعالیت داشت. سپس در سال ۲۰۰۷ به عنوان مدیرعامل شرکت فناوری CreNova Technology GmbH در آلمان منصوب شد و به توسعه محصولات مرتبط با فناوریهای پخش دیجیتال پرداخت.
پس از انتقال به کرهجنوبی، شرکت CreNova Systems را تاسیس کرد که تمرکز آن بر ارائه راهکارهای پیشرفته در حوزه تلویزیونهای خصوصی (Pay TV) و فناوریهای نوین رسانهای بود. در کنار این فعالیتها، آتالان از سال ۲۰۲۳ مسوولیت مدیرعاملی شرکت TiViCon را نیز بر عهده گرفته است؛ شرکتی که خدماتی در زمینه توسعه نرمافزارها و محصولات پیشرفته پخش محتوا ارائه میدهد.
با توجه به تجربیات گسترده او در صنعت فناوری و ارتباطات، متین آتالان توانسته است نقش موثری در تقویت ارتباطات تجاری میان ترکیه و کرهجنوبی ایفا کند. انتخاب او بهعنوان رئیس اتاق بازرگانی ترکیه در کره در دسامبر ۲۰۲۱، نشاندهنده جایگاه برجسته وی در میان جامعه تجاری و تخصصی این دو کشور است. تخصص وی در مدیریت کسب و کارهای فناورمحور، توسعه بازارهای بینالمللی و نوآوری در صنعت رسانه، او را به یکی از رهبران مهم در این حوزه تبدیل کرده است.