تورم، بهره بالا و ناترازی انرژی مثلث بحران بورس ایران؛
احسان خاتونی، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با بورس‌نیوز با اشاره به سه موج ریزشی اخیر بورس که افتی نزدیک به ۴۰ درصدی را رقم زد، تأکید کرد: بورس ایران بیش از هر چیز قربانی مشکلات ساختاری اقتصاد است و بحران اعتماد در این بازار تنها با اصلاحات عمیق اقتصادی برطرف خواهد شد.
احسان خاتونی کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با بورس‌نیوز با اشاره به سه موج ریزشی اخیر بازار سهام که افتی نزدیک به ۴۰ درصدی در شاخص‌ها و قیمت‌ها به همراه داشت، اظهار کرد: هرچند امروز بازار سرمایه با ورود نقدینگی و رشد نسبی قیمت‌ها مواجه شد، اما واقعیت این است که بورس هر کشور آیینه تمام‌نمای اقتصاد آن است و بحران اعتماد در بورس ایران بیش از هر چیز ریشه در مشکلات ساختاری اقتصاد دارد.
وی ادامه داد: ناترازی انرژی، نرخ بالای بهره، رکود و تورم از مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری بحران‌های اقتصادی در ایران به شمار می‌روند و طبیعتاً بازار سرمایه نیز از این عوامل تأثیر مستقیم می‌پذیرد. خاتونی تأکید کرد: جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل این بحران‌ها را عمیق‌تر کرده و اثرات آن را به وضوح می‌توان در سه موج متوالی ریزشی بازار سرمایه مشاهده کرد.
تهدید مکانیسم ماشه در کوتاه‌مدت فشار می‌آورد، اما در بلندمدت بورس منتفع می‌شود
خاتونی کارشناس بازار سرمایه با اشاره به فضای پرریسک این روز‌های بورس گفت: پیش از جنگ ۱۲ روزه نیز بازار سرمایه با بحران بی‌اعتمادی دست و پنجه نرم می‌کرد و این جنگ صرفاً شدت این وضعیت را دوچندان کرد. به گفته وی، مشکلات کنونی بازار سهام ریشه در مسائل عمیق اقتصادی دارد که با عوامل سیاسی و نظامی اخیر تشدید شده است.
خاتونی تصریح کرد: در حالی که هنوز اقتصاد و بازار از تبعات رکود و جنگ‌های گذشته رها نشده‌اند، سایه تهدید فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل بر سر بازار سنگینی می‌کند. به باور وی، اگر مکانیسم ماشه فعال شود در کوتاه‌مدت می‌توان انتظار یک موج نزولی دیگر در بورس داشت.
بیشتر بخوانید: دامنه نوسان محدود، آفت نقدشوندگی بازار سرمایه است
این کارشناس بازار سرمایه افزود: با این حال وضعیت به همین شکل باقی نخواهد ماند، چرا که رشد نرخ ارز و تورمی که به دنبال آن رخ خواهد داد، به تدریج افزایش نرخ دلار نیمایی را به همراه دارد و این موضوع می‌تواند سودآوری شرکت‌ها را به شکل معناداری متحول کند. خاتونی خاطرنشان کرد: بنابراین اگرچه در کوتاه‌مدت اثرات روانی منفی و فشار فروش در بازار اجتناب‌ناپذیر است، اما در بلندمدت با کمرنگ شدن تهدید‌ها به‌ویژه تهدید جنگ، بازار سرمایه می‌تواند از این شرایط بهره‌مند شود.
انتظار کاهش نرخ بهره و تک‌نرخی شدن ارز در شرایط فعلی واقع‌بینانه نیست
این کارشناس بازار سرمایه در خصوص وضعیت بازار بدهی و تأثیر آن بر سیاست‌های اقتصادی کشور اظهار کرد: بازار بدهی ایران طی سال‌های اخیر به شدت بزرگ شده و دولت نیز حساب ویژه‌ای روی آن باز کرده است. به گفته وی، رشد صندوق‌های با درآمد ثابت در این بازار مشهود است و دولت همه‌ساله با فروش فزاینده اوراق بدهی از این مسیر تأمین مالی می‌کند.
خاتونی توضیح داد: محدودیت منابع مالی سبب شده که این روند به تدریج نرخ بهره را افزایش دهد. با توجه به شرایط تورمی اقتصاد ایران، نرخ بهره‌ای که امروز شاهد آن هستیم چندان عجیب به نظر نمی‌رسد. او تأکید کرد: انتظاری که فعالان بازار برای کاهش نرخ بهره دارند، در شرایط فعلی اقتصادی و تحریمی انتظاری منطقی نیست و بعید است که کاهش محسوسی در نرخ بهره اتفاق بیفتد.
وی در ادامه به موضوع نرخ ارز اشاره کرد و افزود: در حالی که احتمال تشدید تحریم‌ها وجود دارد، تحقق سیاست تک‌نرخی شدن ارز بسیار بعید به نظر می‌رسد. در بهترین حالت می‌توان انتظار داشت که ساختار ارزی کشور به دو یا سه نرخی برسد، در حالی که در حال حاضر شاهد وجود ۴ تا ۵ نرخ مختلف ارزی در اقتصاد هستیم. خاتونی تأکید کرد: بنابراین حتی در خوش‌بینانه‌ترین شرایط نیز تک‌نرخی شدن ارز دور از دسترس خواهد بود.
رشد نرخ ارز نیمایی و کاهش سایه جنگ تنها راه‌نجات فعلی بازار سرمایه
احسان خاتونی با اشاره به چشم‌انداز بازار در شرایط کنونی بیان کرد: تنها عاملی که می‌تواند بازار سرمایه را از وضعیت فعلی تا حدودی نجات دهد، کاهش سایه جنگ و همزمان رشد نرخ ارز نیمایی است.
وی افزود: موضوع دیگری که در این میان اهمیت دارد، کاهش فشار قیمت‌گذاری دستوری بر صنایع است. خاتونی تأکید کرد: حتی اگر مکانیزم ماشه اجرایی شود، بازار در کوتاه‌مدت تحت تأثیر منفی قرار می‌گیرد، اما به تدریج و با رشد نرخ ارز نیمایی و رفع بخشی از محدودیت‌های قیمتی، شاهد بازگشت رونق و حرکت صعودی بازار سرمایه خواهیم بود.
پایان مطلب
