انتقال پایتخت از تهران یکی از موضوعات مهم در حوزه مدیریت شهری و توسعه ملی است. این موضوع به‌ویژه از منظر جغرافیای انسانی و توسعه پایدار اهمیت ویژه‌ای دارد.
انتقال پایتخت یک تصمیم استراتژیک با پیامدهای گسترده است که نیازمند تحلیل دقیق جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی است. دکتر محمدتقی رهنمایی بر این باور است که بدون درنظرگرفتن رویکردی علمی و اجرای تدریجی، این پروژه ممکن است با مشکلات جدی مواجه شود. بنابراین، رویکردی جامع و آینده‌نگر برای انتقال پایتخت ضروری است تا نه‌تنها مشکلات تهران کاهش یابد، بلکه توسعه‌ای پایدار و عادلانه در سطح ملی محقق شود.
ضرورت انتقال پایتخت از نگاه جغرافیایی ، تمرکز بیش از حد جمعیت و فعالیت‌های اقتصادی در تهران و تأثیر آن بر محیط‌زیست ، محدودیت‌های اکولوژیکی تهران، از جمله کمبود منابع آبی ، ضرورت توزیع متوازن جمعیت و امکانات در سطح کشور ، چالش‌های انتقال پایتخت ، هزینه‌های کلان زیرساختی و اداری برای جابجایی نهادهای حکومتی ، احتمال شکل‌گیری پایتخت جدید بدون رفع مشکلات اساسی تمرکزگرایی ، تغییرات اجتماعی و فرهنگی ناشی از انتقال نهادهای حکومتی و اقتصادی ، نقش اقتصاد غیررسمی و تأثیر آن بر جابه‌جایی پایتخت ، معیارهای انتخاب پایتخت جدید ، موقعیت جغرافیایی مناسب و تأمین منابع طبیعی پایدار ، دسترسی به شبکه حمل‌ونقل کارآمد و زیرساخت‌های شهری ، تجربه کشورهای دیگر در انتقال پایتخت ، بررسی نمونه‌هایی مانند انتقال پایتخت از ریودوژانیرو به برازیلیا در برزیل و … ، مطالعه چالش‌های انتقال پایتخت در کشورهای دیگر ، مقایسه این تجربیات با شرایط جغرافیایی و اقتصادی ایران ، آینده انتقال پایتخت و پیامدهای آن ، تأثیر احتمالی بر توسعه متوازن مناطق کمتر برخوردار کشور ، فرصت‌های سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی در پایتخت جدید و امکان حفظ و تقویت گردشگری و ارتقای جایگاه بین‌المللی ایران از منظر برنامه‌ریزی شهری از مواردی است که در گفت و گو پیرامون انتقال پایتخت از تهران به آنها اشاره شده است.
در این قسمت از برنامه «پدیدار» با دکتر محمدتقی رهنمایی استاد برجسته جغرافیا و با حضور دکتر بهناز پورخداداد از فعالان گردشگری درباره «انتقال پایتخت از تهران» به گفت و گو پرداختیم.
