اعلان‌های شبکه‌های اجتماعی حتی وقتی باز نمی‌شوند، می‌توانند ذهن را از مسیر اصلی خارج کنند. این اثر کوتاه‌مدت آن‌قدر قوی است که پژوهشگران هشدار می‌دهند دریافت مداوم اعلان‌ها در نهایت توانایی تفکر و تمرکز را مختل می‌کند.
به‌گزارش نیوساینتیست، هیپولیت فورنیه، پژوهشگر در دانشگاه لومی‌یر لیون ۲ فرانسه، از سال‌ها پیش مشغول مطالعه روی توجه و تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر ذهن بوده است. او توضیح می‌دهد: «وقتی در حال کار هستم و اعلان یک اپلیکیشن را دریافت می‌کنم، بلافاصله تحت‌تأثیر قرار می‌گیرم.» همین تجربه‌ی شخصی، الهام‌بخش او برای طراحی یک آزمایش علمی دقیق بود.
در پژوهش، ۱۸۰ دانشجو باید آزمونی به نام «وظیفه استروپ» را روی صفحه‌ای به اندازه‌ی گوشی هوشمند انجام می‌دادند. در آزمون فرد باید رنگ کلمات نمایش‌داده‌شده را بیان می‌کرد، حتی اگر معنا و رنگ نوشته با هم مغایرت داشته باشند، برای مثال، واژه‌ی بنفش که با رنگ سبز نوشته شده است. این تمرین به‌طور گسترده برای سنجش سرعت پردازش شناختی و سطح تمرکز استفاده می‌شود.
در زمان اجرای آزمایش، اعلان‌های شبکه‌های اجتماعی به‌طور ناگهانی روی صفحه ظاهر می‌شدند. دانشجویان نمی‌توانستند آن‌ها را باز کنند، اما برداشت آن‌ها از اعلان‌ها متفاوت بود. گروه اول باور داشتند اعلان‌ها واقعی هستند و از گوشی خودشان همگام‌سازی شده‌اند، گروه دوم می‌دانستند این اعلان‌ها واقعی نیستند و گروه سوم اعلان‌های تار و ناخوانا می‌دیدند.
با خاموش‌کردن اعلان‌ها تمرکز خود را بهتر مدیریت کنید
نتایج نشان داد گروهی که تصور می‌کردند اعلان‌ها واقعی‌اند، بیشترین حواس‌پرتی را تجربه کردند. دین برنت، عصب‌شناس و نویسنده‌ی علمی، می‌گوید: «این یافته منطقی است، چون این افراد بیشترین درگیری ذهنی را با محتوای گوشی خود دارند.»
بیشتر بخوانید
زمان واکنش در آزمون استروپ برای گروه اول به‌طور میانگین حدود ۷ ثانیه کندتر از زمانی بود که آزمون بدون اعلان انجام می‌گرفت. کاهش سرعت به‌ویژه در میان افرادی آشکارتر بود که براساس داده‌های سه هفته‌ی قبل از آزمون، به‌طور مداوم گوشی خود را بررسی می‌کردند. برنت تأکید می‌کند که نتایج نشان می‌دهد حجم بالای اعلان‌ها می‌تواند توانایی تفکر را به‌طور جدی مختل کند. او توضیح می‌دهد:
ما دو نوع توجه داریم: توجه بالا به پایین که به‌صورت آگاهانه کنترل می‌شود و توجه پایین به بالا که غریزی عمل می‌کند. معمولاً این دو در تعادل هستند، اما کافی است محرکی ظاهر شود که حواس ما آن را مهم تشخیص دهند؛ در این حالت، سیستم پایین به بالا به سرعت منابع ذهنی را منحرف می‌کند و فضایی برای تمرکز بر کار اصلی باقی نمی‌گذارد.
برنامه‌ی پژوهشی فورنیه و همکارانش همچنان ادامه دارد. هدف آن‌ها این است که مشخص شود چرا اعلان‌ها چنین قدرتی در برهم‌زدن توجه دارند و آیا نوع اعلان می‌تواند تفاوتی در تأثیرگذاری ایجاد کند یا خیر. فورنیه پیشنهاد می‌کند افراد با خاموش‌کردن اعلان‌ها و اختصاص زمان‌های مشخص برای بررسی شبکه‌های اجتماعی، تمرکز خود را بهتر مدیریت کنند. او می‌افزاید: «چندین پژوهش نشان داده‌اند خاموش‌کردن اعلان‌ها به افراد احساس کنترل بیشتری بر توجه در زندگی روزمره می‌دهد.»
