به گزارش اکوایران، وقتی رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، با آغاز عملیات نظامی برای بازگشایی مسیرهای دریایی در دریای سرخ از طریق بمباران گروه شبه‌نظامی حوثی موافقت کرد، می‌خواست ظرف ۳۰ روز از نخستین حملات، که دو ماه پیش آغاز شده بود، عملیات به نتیجه برسد.
به گفته مقامات دولت ایالات متحده، در روز سی‌ویکم، ترامپ که همواره نسبت به درگیر شدن‌های طولانی‌مدت نظامی در خاورمیانه بدبین بوده، خواستار دریافت گزارشی از پیشرفت عملیات شد.
به گزارش نیویورک‌تایمز، اما نتیجه‌ای در کار نبود. ایالات متحده حتی برتری هوایی بر حوثی‌ها به دست نیاورده بود. در عوض، آن‌چه پس از ۳۰ روز از یک کارزار شدید علیه این گروه یمنی آشکار شد، تنها یک درگیری نظامی دیگر پرهزینه اما بی‌نتیجه برای آمریکا در منطقه بود.
حوثی‌ها چند پهپاد آمریکایی MQ-9 ریپر را سرنگون کردند و همچنان به شلیک به کشتی‌های جنگی در دریای سرخ، از جمله یک ناو هواپیمابر آمریکایی، ادامه دادند. همچنین، حملات هوایی آمریکا در همان ماه اول حدود ۱ میلیارد دلار مهمات و تسلیحات هزینه داشت.
این وضعیت زمانی بدتر شد که دو فروند جنگنده F/A-18 سوپر هورنت به ارزش ۶۷ میلیون دلار از ناو هواپیمابر اصلی آمریکا که مأمور اجرای حملات علیه حوثی‌ها بودند، به‌طور تصادفی به دریا سقوط کردند.
وقتی تاب ترامپ به پایان می‌رسد
در آن زمان، ترامپ دیگر تاب نیاورد. استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ در امور خاورمیانه، که هم‌زمان در حال مذاکره هسته‌ای با جمهوری اسلامی ایران با میانجی‌گری عمان بود، گزارش داد که مقامات عمانی پیشنهاد داده‌اند راهی مناسب برای خروج آبرومندانه ترامپ از مسئله حوثی‌ها ارائه دهند. به گفته مقامات آمریکایی و عربی، این پیشنهاد شامل توقف کارزار بمباران آمریکا و تعهد حوثی‌ها به هدف قرار ندادن کشتی‌های آمریکایی در دریای سرخ بود، البته بدون توافقی برای توقف حملات به کشتی‌هایی که این گروه آنها را در خدمت اسرائیل می‌داند.
در ۵ می، فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا (سنتکام) ناگهان دستور کاخ سفید را دریافت کرد که عملیات‌های تهاجمی باید «متوقف» شود.
ترامپ هنگام اعلام توقف درگیری‌ها، با وجود آن‌که پیش‌تر وعده داده بود این گروه اسلام‌گرای افراطی را «به‌کلی نابود» خواهد کرد، لحنی نزدیک به تحسین درباره آنها به‌کار برد. او گفت: «ما با شدت به آنها حمله کردیم و آنها توان فوق‌العاده‌ای برای تحمل فشار داشتند. می‌توان گفت که در آنها شجاعت زیادی بود.» او افزود: «آنها قول دادند دیگر به کشتی‌ها شلیک نکنند و ما هم به این قول احترام می‌گذاریم.»
این‌که آیا این قول عملی خواهد شد یا نه، هنوز مشخص نیست. روز جمعه، حوثی‌ها یک موشک بالستیک به سمت اسرائیل شلیک کردند و آژیر خطر حمله هوایی در تل‌آویو مردم را از سواحل فراری داد. این موشک توسط سامانه دفاع هوایی اسرائیل رهگیری شد.
اشتباه محاسباتی تیم امنیت ملی
اعلام ناگهانی پیروزی بر حوثی‌ها نشان داد که برخی از اعضای تیم امنیت ملی رئیس‌جمهور، این گروه را دست‌کم گرفته بودند. ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده سنتکام، خواستار کارزاری قاطع شده بود که ابتدا وزیر دفاع و مشاور امنیت ملی نیز از آن حمایت کردند. اما حوثی‌ها در طول بمباران‌های سنگین، بسیاری از پناهگاه‌ها و انبارهای مهمات خود را تقویت کردند.
نکته مهم این است که این مردان همچنین میزان تحمل رئیس‌جمهورشان در برابر درگیری نظامی در منطقه را اشتباه ارزیابی کردند، رئیس‌جمهوری که این هفته در حال سفر به عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی است. ترامپ هرگز طرفدار درگیر شدن طولانی‌مدت نظامی در خاورمیانه نبوده و در دوره نخست ریاست‌جمهوری‌اش تلاش کرده بود نیروهای آمریکایی را از سوریه، افغانستان و عراق به کشور بازگرداند.
علاوه بر این، ژنرال دن کین، رئیس جدید ستاد مشترک ارتش آمریکا که از سوی ترامپ منصوب شده، نگران بود که یک کارزار طولانی‌مدت علیه حوثی‌ها منابع نظامی را از منطقه آسیا-اقیانوس آرام منحرف کند. پیش از او، ژنرال چارلز کیو براون جونیور نیز قبل از آن‌که در فوریه برکنار شود همین نگرانی را داشت.
به گفته بیش از دوازده مقام فعلی و سابق که در گفت‌وگوهایی با آگاهی از بحث‌های درون حلقه امنیت ملی ترامپ صحبت کردند، تا ۵ مه، رئیس‌جمهور آماده بود که این موضوع را تمام کند. این افراد به شرط ناشناس‌ماندن درباره این گفت‌وگوهای داخلی صحبت کردند. ترامپ روز چهارشنبه در اظهاراتی در کاخ سفید گفت: «ما به تعهدشان و به حرف‌شان احترام می‌گذاریم.»
سخنگوی کاخ سفید، آنا کلی، در بیانیه‌ای به نیویورک تایمز گفت: «رئیس‌جمهور ترامپ آتش‌بس را با موفقیت به نتیجه رساند، که این هم یک معامله خوب دیگر برای آمریکا و امنیت ماست.» او افزود که ارتش آمریکا بیش از ۱۱۰۰ حمله هوایی انجام داده و صدها تن از نیروهای حوثی را کشته و سلاح‌ها و تجهیزات‌شان را نابود کرده است. شان پارنل، سخنگوی اصلی پنتاگون، گفت این عملیات از ابتدا هم قرار نبود گسترده باشد. او در بیانیه‌ای ایمیلی گفت: «تمام جنبه‌های این کارزار در بالاترین سطوح رهبری نظامی و غیرنظامی هماهنگ شده بود.»
یک مقام ارشد سابق که در جریان گفت‌وگوهای مربوط به یمن بود، از مایکل والتز، مشاور سابق امنیت ملی ترامپ دفاع کرد و گفت نقش او هماهنگ‌کننده بود و هدفی جز اجرای خواسته رئیس‌جمهور نداشت.
طرح ناکام کوریلا
ژنرال کوریلا از نوامبر ۲۰۲۳ زمانی که این گروه برای پاسخ به حمله اسرائیل به غزه، حمله به کشتی‌های عبوری از دریای سرخ را آغاز کرد، در پی هدف قرار دادن حوثی‌ها بود. اما رئیس‌جمهور جو بایدن معتقد بود که کارزار نظامی گسترده علیه حوثی‌ها، جایگاه این گروه را در سطح جهانی ارتقا می‌دهد. او به‌جای آن، دستور حملاتی محدودتر علیه این گروه را صادر کرد که البته موفق به متوقف کردن حوثی‌ها نشد.
حالا ژنرال کوریلا فرمانده کل جدیدی داشت. او طرحی برای کارزاری هشت تا ده‌ماهه پیشنهاد داد که در آن هواپیماهای جنگی نیروی هوایی و نیروی دریایی سامانه‌های دفاع هوایی حوثی‌ها را از بین ببرند. سپس، به گفته سه مقام آمریکایی، نیروهای آمریکا، الگوبرداری‌شده از عملیات اخیر اسرائیل علیه حزب‌الله، عملیات‌های ترور هدفمند را اجرا می‌کردند.
مقامات سعودی از طرح ژنرال کوریلا حمایت کردند و فهرستی از ۱۲ رهبر ارشد حوثی ارائه دادند که به گفته آنها، کشته شدن‌شان جنبش را فلج می‌کرد. اما امارات متحده عربی، متحد دیگر قدرتمند آمریکا در منطقه، چندان مطمئن نبود. چرا که حوثی‌ها سال‌ها بمباران از سوی سعودی‌ها و اماراتی‌ها را تاب آورده بودند.
در اوایل مارس، ترامپ بخشی از طرح ژنرال کوریلا را تأیید کرد. حملات هوایی به سامانه‌های پدافند هوایی حوثی و رهبران آنها. وزیر دفاع پیت هگست این عملیات را «عملیات راف رایدر» (Operation Rough Rider) نام‌گذاری کرد.
در مقطعی، کارزار پیشنهادی هشت تا ده‌ماهه ژنرال کوریلا تنها ۳۰ روز فرصت یافت تا نتیجه بدهد. در همان ۳۰ روز نخست، حوثی‌ها هفت پهپاد آمریکایی MQ-9 را سرنگون کردند (هرکدام حدود ۳۰ میلیون دلار قیمت دارند)، که این موضوع توانایی فرماندهی مرکزی (سنتکام) را برای ردیابی و هدف‌گیری این گروه شبه‌نظامی به‌شدت تضعیف کرد. به گفته چند مقام آمریکایی، چند فروند جنگنده F-16 و یک جنگنده F-35 نیز به‌سختی از اصابت سامانه‌های پدافند هوایی حوثی‌ها جان سالم به در بردند، که احتمال تلفات انسانی برای آمریکا را کاملاً واقعی کرد.
این احتمال زمانی به واقعیت تبدیل شد که دو خلبان و یک عضو خدمه عرشه پرواز در دو حادثه جداگانه مربوط به جنگنده‌های F/A-18 سوپر هورنت مجروح شدند. این دو هواپیما در فاصله کمتر از ده روز، از ناو هواپیمابر «هری اس ترومن» به دریا سقوط کرده بودند.
هزینه‌های کمرشکن
در همین حین، چند عضو تیم امنیت ملی ترامپ درگیر ماجرایی دیگر بودند. افشای این‌که پیت هگست (وزیر دفاع) جان خلبانان آمریکایی را با انتشار برنامه‌های عملیاتی حملات در یک گروه چت در اپلیکیشن سیگنال به خطر انداخته است. این گروه چت توسط مایکل والتز ایجاد شده بود، و او به‌طور ناخواسته یک روزنامه‌نگار را به گروه اضافه کرده بود.
پنتاگون گزارش داد که حملات آمریکا بیش از هزار هدف را منهدم کرده است، از جمله چندین مرکز فرماندهی و کنترل، سامانه‌های پدافند هوایی، تأسیسات ساخت تسلیحات پیشرفته و انبارهای آنها. همچنین اعلام شد که بیش از دوازده تن از رهبران ارشد حوثی نیز کشته شده‌اند.
اما هزینه‌ی این عملیات بسیار سنگین بود. به گفته‌ی برخی مقامات، پنتاگون به‌صورت محرمانه اذعان کرده که در این کارزار دو ناو هواپیمابر، چندین بمب‌افکن B-2، جنگنده‌های پیشرفته، و سامانه‌های پدافند هوایی پاتریوت و تاد را به خاورمیانه اعزام کرده است. تا پایان ماه اول عملیات، هزینه‌ها از یک میلیارد دلار فراتر رفته بود.
استفاده از تسلیحات دقیق، به‌ویژه موشک‌های دوربرد پیشرفته، آن‌قدر زیاد بود که برخی برنامه‌ریزان پنتاگون درباره کاهش ذخایر مهمات و تبعات آن برای مقابله با هرگونه اقدام احتمالی چین در حمله به تایوان نگران شدند.
در این میان، حوثی‌ها همچنان به شلیک به کشتی‌ها و پهپادها ادامه می‌دادند، پناهگاه‌های خود را تقویت کرده و ذخایر تسلیحاتی‌شان را به زیر زمین منتقل می‌کردند.
عدم اجماع با متحدین
کاخ سفید از فرماندهی مرکزی خواست شاخص‌های موفقیت این عملیات را ارائه دهد. سنتکام در پاسخ، آمار مهمات مصرف‌شده را ارائه کرد. جامعه اطلاعاتی گفت که «تا حدی» توانایی حوثی‌ها تضعیف شده، اما آنها معتقد بودند که این گروه به‌راحتی می‌تواند خود را بازسازی کند.
مقامات ارشد امنیت ملی دو مسیر پیش رو داشتند. یا عملیات را برای یک ماه دیگر ادامه دهند و سپس با استفاده از دو ناوگروه هواپیمابر «کارل وینسون» و «ترومن»، در دریای سرخ مانور «آزادی ناوبری» برگزار کنند. اگر حوثی‌ها به کشتی‌ها شلیک نمی‌کردند، دولت ترامپ اعلام پیروزی می‌کرد. ویا در غیر این صورت، به‌گفته مقامات مطلع، عملیات را ادامه دهند تا به نیروهای دولت یمن فرصت دهند حمله‌ای دوباره برای بازپس‌گیری پایتخت و بنادر کلیدی آغاز کنند.
در اواخر آوریل، پیت هگست یک تماس ویدیویی با مقامات سعودی و اماراتی و مقاماتی ارشد از وزارت خارجه و کاخ سفید برگزار کرد تا راهکاری پایدار و قابل‌دستیابی برای آینده عملیات طراحی کنند که بتوانند آن را به رئیس‌جمهور ارائه دهند. اما به گفته مقامات آمریکایی، این گروه نتوانست به اجماع برسد.
در این مرحله، ژنرال کین، رئیس جدید ستاد مشترک ارتش آمریکا که توسط ترامپ منصوب شده بود، نیز به گفت‌وگوهای مربوط به عملیات علیه حوثی‌ها پیوست. ژنرال کین نسبت به ادامه کارزار نظامی بدبین بود. به گفته دستیاران او، نگرانی‌اش از این بود که منابع و تجهیزات نظامی مورد نیاز برای منطقه اقیانوس آرام، در این عملیات مصرف شوند.
دیگران نیز نسبت به طولانی شدن عملیات تردید داشتند، از جمله معاون رئیس‌جمهور جی‌دی ونس، مدیر اطلاعات ملی تولسی گبرد، وزیر امور خارجه مارکو روبیو، و رئیس دفتر ترامپ سوزی وایلز. به گفته افرادی آگاه از گفت‌وگوها، پیت هگست (وزیر دفاع) بین دو نظر مردد بود و هر دو را مطرح می‌کرد.
اما مهم‌ترین فردی که اکنون نسبت به ادامه عملیات تردید داشت، خود ترامپ بود.
از چرخش ترومن تا چرخش ترامپ
در تاریخ ۲۸ آوریل، به گفته چند مقام آمریکایی، ناو «ترومن» ناچار شد در دریا چرخشی شدید انجام دهد تا از اصابت آتش حوثی‌ها جلوگیری کند. این مانور باعث شد یکی از جنگنده‌های سوپر هورنت که در حال یدک‌کشی بود، به دریا بیفتد. همان روز، به گفته مقامات حوثی و نهادهای امدادرسان، در جریان حمله‌ای از سوی آمریکا به یک مرکز تحت کنترل حوثی‌ها، ده‌ها نفر کشته شدند.
سپس در ۴ مه، یک موشک بالستیک حوثی از سامانه‌های دفاع هوایی اسرائیل عبور کرد و در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی بن‌گوریون در حومه تل‌آویو فرود آمد. روز سه‌شنبه، دو خلبان دیگر از جنگنده‌ای دیگر در ناو ترومن مجبور شدند به دلیل نقص در فرود (گیر نکردن قلاب هواپیما به کابل فولادی عرشه)، از هواپیما به بیرون بپرند. جنگنده به دریا سقوط کرد. تا آن زمان، ترامپ تصمیم گرفته بود عملیات را موفقیت‌آمیز اعلام کند.
مقامات حوثی و حامیان‌شان نیز بلافاصله اعلام پیروزی کردند و هشتگی را در شبکه‌های اجتماعی به راه انداختند با مضمون: «یمن آمریکا را شکست داد.»
